خبرگزاری کتاب ایران ـ محمدمهدی داوودیپور: اصولاً فرهنگ را میتوان به آب زلال چشمهسارها تشبیه کرد؛ مایه حیات، پاک و ارزشمند، تأثیرگذار و تأثیرپذیر، بدان سان که اگر حرکت کند، در پیچ وخم سنگهای بر سر راه، قطره قطره میشود و با پروازی عاشقانه به سوی آسمان، به دلدادگی با هوای اطراف میپردازد، آهنگ زندگی سرمیدهد و ممدّ حیات میشود و مفرّح ذات و اگر برای ساعاتی ساکن بماند، آینهای میشود تا رخنمای عشّاق شود و جلوهگر طبیعت زیبای پیرامون.
از سویی دیگر چنانچه در سراشیبی تند بیقیدی رهایش سازند، آنچنان حرکت میکند که هرچه برسر راهش قرار گیرد با خود به حرکت در میآورد و سیلی میشود خروشان و هولناک و تخریب میکند آنچه را که در مسیر بیابد و چنانچه مدتی مدید ساکن بماند و راه حرکت بر او بسته شود و رهایی از بندش ندهند، گندابی میشود جایگاه زندگی خزهها، انگلها و حیوانات موذی؛ نه به درد دوا میخورد و نه به درد غذا.
باری فرهنگ، تیغ دو لبهای است که اگر به دست نااهلان بیگانه از فرهنگ تمامیت خواه بیفتد هرچه بیابد را قطع میکند و میخشکاند و به آتش میکشد و چنانچه به اهلش سپرده شود رشد میکند، پر و بال میگیرد و نوازشگر روح میشود و حیات را تعالی میبخشد.
حال با توجه به ماهیت فرهنگ، و تاثیرگذاری آن بر اندیشه و گفتار و کردار ملتها باید پذیرفت که بیتوجهی به فرهنگ یک ملت در مقاطع خاصی مانند جنگها، تحریمها، حوادث و بلایای طبیعی، بحرانهای اقتصادی، سوء مدیریتها، هجمههای فرهنگی و از این قبیل میتواند ضربات مهلکی بر ارکان و ارباب فرهنگ جامعه وارد کند تا جائی که بیم نابودی و بیهویتی قوم و ملتی را به دنبال داشته باشد.
همچنانکه طی سالهای گذشته و در شرایطی که مسئولان دولتی توجه لازم را به بخش فرهنگ و بهویژه جامعه نشر و ناشران مبذول نداشتند، دیو سیاه تحریمهای ظالمانه بینالمللی نیز بستر آسیبرسانی به این بخش را فراهم کرده و تزلزل اقتصادی و عدم ثبات هزینهها و برهم زدن نظم و برنامهریزی را درپی داشته است.
مدیریتهای مبتنی بر آزمون و خطا، بیانصافی و سودجویی تأمینکنندگان مواد اولیه تولید کتاب در خارج و بعضاً در داخل کشور، ضعف سیستم توزیع و عدم دسترسی صحیح و یکنواخت به کتاب، ضعف در برنامهریزی صحیح برای تشویق انس با کتاب و کتابخوانی در بین اقشار مختلف جامعه، کمرنگ شدن نقش تعاونیها در تأمین مواد مورد نیاز تولید کتاب با نرخ مناسب و شرایط آسان، کمتوجهی رسانههای تاثیرگذار برای ورود کتاب به محیط زندگی خانوادهها و دهها مورد این چنینی باعث ایجاد بستری مناسب جهت هجوم گسترده از سوی فرهنگهای بیگانه شده که امیدواریم هرچه زودتر تدبیری جدی و همهجانبه در مقابله با آن اندیشیده و به اجرا گذاشته شود.
در پایان لازم است متذکر شوم که همین تحریمها بود که باعث شد تا شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران با بیش از چهل سال سابقه کاری درخشان و در مسیر تأمین مواد اولیه تولید کتاب برای بیش از 600 عضو خود و در پشت دربهای بسته بر اثر تحریمها، اسیر یکی از دامهای گسترده نااهلان و نامردمان گردد و زمینگیر شود؛ تا آنجا که با وارد آمدن این ضربه مهلک، چنانچه هرچه زودتر از سوی مسئولان و مدیران دلسوز بخش فرهنگی تدبیری اندیشیده نشود بیم فروپاشی و یا حداقل ناتوانی طولانیمدت این صنف شریف در پی خواهد بود.