به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) سایت رصد به نشانی rasad.fidibo.com با شعار «من دزد کتاب نیستم» و با هدف جلوگیری از دانلود غیرقانونی کتاب به تازگی فعالیت خود را در فضای اینترنت آغاز کرده است.
با گسترش سایتهای غیرقانونی دانلود کتاب، نویسندگان و مترجمان بیشتری به کمپین «نه به دانلود غیرقانونی کتاب» میپیوندند. در این راستا عباس مخبر، مترجم دهها عنوان کتاب نیز با انتقاد از روند روبه رشد دانلود غیرقانونی کتابها به «فیدیبو» گفت: درباره دانلود غیرقانونی کتاب در اینترنت، هم مطلب نوشتم و هم با کسانی که اینکار را انجام میدهند، گفتوگو و مکاتبه کردهام. حرف دوستان این است که برخی از کتابهایی که مجوز تجدیدچاپ نمیگیرند و یا کتابهایی که قدیمی هستند و دیگر چاپ نمیشوند را دانلود میکنیم. در واقع با این بهانه کتابهایی که مترجم و مولف دارد، در حال چاپ هستند و در کتابفروشیها به وفور یافت میشوند را در سایتهای خود قرار میدهند.
مترجم کتاب «اخلاق زیستمحیطی» افزود: روشن است که عدهای با فروش کتاب در ایران زندگی میکنند. به عبارت دیگر، ناشر، مولف، مترجم، حروفچین، صحاف، ویراستار، گرافیست و نمونخوان همه کار میکنند، تا کتابی منتشر و سپس فروخته شود، تا هرکدام از این افراد بتوانند حقالزحمه خود را دریافت کرده و زندگیشان را بچرخانند. بنابراین اگر هر خواننده کتاب به جای خرید اثر، آنرا در اینترنت بهصورت غیرقانونی دانلود کند، باعث بیکاری و زیان عدهای از هموطنانش شده است.
وی خطاب به کسانی که به صورت غیرقانونی کتابها را دانلود می کنند؛ گفت: اینکار یک نوع دزدی آشکار است و اصلا کار فرهنگی نیست؛ شما حقالزحمه یک عده را مصادره میکنید. اگر همین روند ادامه پیدا کند، طبیعی است که دیگر کسی کار نخواهد کرد و همان کسانی که امروز کتابها را دانلود میکنند نیز از خواندن کتابهای جدید محروم میشوند. به همین دلیل اگر ترجمه کتابهایم در بازار فروش نرود و ناشر حقالزحمهای بابت این کار ندهد، طبیعی است که دیگر نتوانم به شغل مترجمی ادامه دهم.
مخبر با اشاره به آسیبهای دانلود غیرقانونی اظهار کرد: اینکار آفت وحشتناکی است که میتواند ریشه صنعت نشر را بخشکاند و باید فکری به حال این قضیه کرد. من طرفدار این هستم که کمپینی متشکل از همه دستاندرکاران صنعت نشر تشکیل شود. فکر نمیکنم که راهحلهای پلیسی کارآمد باشند.
مترجم کتاب «راز فال ورق» ادامه داد: در این سایتهای غیرقانونی متاسفانه بسیاری از دوستان اهل قلم عضویت دارند. با برخی از این سایتها شخصا تماس گرفتم و برخی کتابم را برداشتهاند و برخی نیز گفتهاند که کتاب شما در سایتهای دیگر بوده و ما فقط بازنشر کردهایم. بحث بنده البته فقط کتابهای خودم نیست که یک یا دو نفر در رودربایستی قرار بگیرند و آنرا از روی سایت خود بردارند. بحث اصلی در مورد دانلود غیرقانونی کتاب در ایران است و موضوع فراتر از یک یا دو کتاب است.
وی در پایان سخنانش گفت: برخی میگویند که ما در ایران نیستیم و یا در شهرهایی هستیم که به کتابفروشی و کتابها دسترسی نداریم. اگر به سمت دانلود قانونی کتاب برویم و از جاهایی که بهصورت قانونی با ناشران قرارداد دارند، خرید کنیم، میتوانیم پدیدآورندگان یک کتاب را هم منتفع کنیم؛ این موضوع میتواند یک راهحل خوب باشد.
درآمدزایی با دانلود غیرقانونی کتاب
جعفرهمایی، مدیر نشر نی نیز که با تازگی به کمپین «نه به دانلود غیرقانونی کتاب» پیوسته، با انتقاد از سایتهایی که کتابهای ناشران را بدون اجازه ناشر روی سایت خود میگذارند، عنوان کرد: متاسفانه عدهای با اسکن کتابهایی که در بازار کتاب موجود است، برای خود درآمدزایی میکنند؛ این پدیده بسیار شایع شده است. چندی پیش ۹۰ عنوان از کتابهای نشر نی از سوی سایتی اسکن شده و بدون اجازه ناشر برای فروش در اینترنت گذاشته شده بود. این مساله به صنعت نشر صدمات عمدهای زده و باعث کاهش شمارگان کتابهای ناشران شده است.
حقی که محدود به زمان و مکان نیست
طبق قانون حمایت حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان مصوب ۳۱ مرداد ۱۳۸۹ در مجلس شورای اسلامی، حقوق معنوی پدیدآورنده محدود به زمان و مکان نیست و غیرقابل انتقال است و مدت حمایت از اثر 50 سال بعد از فوت پدیدآورنده خواهد بود. بنابراین دانلودغیرقانونی آثاری که نسخه چاپی آن در کتابفروشیها موجود است، موجب زیان به پدیدآورنده و ناشر میشود.
سایت رصد به نشانی rasad.fidibo.com درنظر دارد با مدیران سایتهایی که نسخه غیرقانونی دانلود کتاب را در سایت خود قرار میدهند، وارد گفتوگو شود. اهل فرهنگ و علاقهمندان به کتاب نیز میتوانند سایت رصد را در جریان تخلف سایتهایی که نسخه غیرقانونی کتابها را در سایت خود قرار میدهند، بگذارند.
در اینباره بخوانید
گفتگوی فیدیبو با علی دهباشی نویسنده و سردبیر مجله بخارا
گفتگوی فیدیبو با اسدالله امرایی نویسنده و مترجم
گفتگوی فیدیبو با پوریا عالمی طنزنویس
گفتگوی فیدیبو با مهدی فیروزان مدیرعامل موسسه شهر کتاب