مهندس محمدامین بهرامیان، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی ویستا رایانه نیکان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره وضعیت نشر الکترونیک اظهار کرد: به نظر میرسد نشر الکترونیک در کشور به دلیل پیدا نکردن هویت واقعی خود هنوز بهعنوان یک صنعت قابل بررسی نیست. وضعیت این حوزه مصداقی از ضربالمثل «خشت اول چون نهد معمار کج تا ثریا میرود دیوار کج» است.
وی با اشاره به شکل ورود نشر الکترونیک به ایران افزود: صنعت نشر الکترونیک به شیوهای صحیح به کشور وارد نشد و بهعبارتی دیگر در دورانی که این صنعت در دنیا در حال رشد بود، در ایران افرادی در این بخش به کار گرفته شدند که تخصصی، نسبت به فناوریهای نشر الکترونیک نداشتند.
بهرامیان ادامه داد: به اعتقاد من، نشر الکترونیک طی سالهای 74 تا 75 با تکثیر غیرقانونی نرمافزارهای خارجی در کشور شکل گرفت.
فرهنگ نشر الکترونیک در کشور نهادینه نشده است
وی با اشاره به فرهنگ بهرهگیری از فناوری نشر الکترونیک در ایران گفت: هنوز فرهنگ استفاده از نشر الکترونیک در کشور ایجاد نشده است، چراکه برای مخاطب چندان ارزشمند نیست. مخاطب ایرانی به تعداد DVD اهمیت میدهد تا محتوا، درحالیکه محتوا بیشتر از سختافزار قابلتوجه است. توجه مخاطب به کمیت موجب شد تا شرکتها به تولیدات ارزانقیمت تمرکز کنند.
این فعال حوزه نشر الکترونیک درباره میزان نقش مخاطب و تولیدکننده در تولید نرمافزار باکیفیت اظهار کرد: تولیدکننده باید در مقابل خواست مخاطب مقاومت میکرد و میدان را خالی نمیکرد. ایران بهجز در مواردی خاص تولیدکننده اپلیکیشن نیست و تلاشهای صورت گرفته در این بخش هرچند قابل ستایش است، اما مخاطب ایرانی ترجیح میدهد از اپلیکیشنهای خارجی استفاده کند؛ شرکتها نیز رغبتی به تولید ندارند.
دستمزد ناچیز برنامهنویسان ایران
بهرامیان با اشاره به جایگاه برنامهنویسان نشر الکترونیک در ایران افزود: برنامهنویسان در ایران در مقابل کاری که انجام میدهند، دستمزد ناچیزی دریافت میکنند و این در حالی است که شاغلان این حوزه در کشورهای اروپایی و ایالاتمتحده جزو پردرآمدترین افراد هستند. تولید محتوا در نشر الکترونیک ایران در درجه دوم اهمیت قرار دارد، بنابراین محصولات ما در این بخش نمیتواند در بازار جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد.
وی درباره امنیت محتوا در حوزه نشر الکترونیک گفت: با توجه به تاریخچه ورود نشر الکترونیک به کشور و اقدام بخشهای خصوصی و دولتی به انتشار غیرقانونی انواع نرمافزارهای خارجی، فرهنگ کپی در کشور ایجاد شد؛ بنابراین نمیتوان توقع داشت که مخاطب امروز نسبت به مضرات این اقدام دانش یا حساسیت داشته باشد.
مدیرعامل مؤسسه فرهنگی ویستا رایانه نیکان، در توصیف وضعیت فعلی بازار نشر الکترونیک عنوان کرد: از بدو ورود نشر الکترونیک به ایران، منافع اقتصادی آن چندان شناختهشده نبود و از سوی دیگر قانون کپیرایت نیز وجود نداشت که البته باید تولید محتوای ارزان را نیز به این جریان اضافه کرد؛ مخاطب نسبت به محتوای غنی شناخت ناچیزی دارد و بنابراین نیازی هم برای آن احساس نمیکند.
وی با مقایسه وضعیت بازار نشر الکترونیک در ایران و کشورهای پیشرفته ادامه داد: گردش مالی صنعت نشر الکترونیک با توجه به زیرساختهایی که برای این حوزه پیشبینیشده، بخشی از درآمد ملی آنها را تأمین میکند.
بهبود وضعیت نشر الکترونیک با همکاری بخش دولتی و خصوصی
بهرامیان در ادامه درباره بهبود وضعیت نشر الکترونیک گفت: تا سالها این حوزه در ایران متولی مشخصی نداشت تا سالهای 84 تا 85 که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ساماندهی این بازار به تأسیس مرکز توسعه رسانههای دیجیتال اقدام کرد، اما به نظر میرسد رسیدگی و تقویت زیرساختهای بخشهای فنی نشر الکترونیک از وظایف ذاتی وزارت ارشاد نیست و بنابراین در عمل سعی کرد تا وارد مسائل فنی این بخش نشود.
این فعال حوزه نشر الکترونیک افزود: درحالیکه اتحادیهها و انجمنهایی که در سالهای بعد تشکیل شدند، موفق عمل نکردند، اما به نظر میرسد که با تقویت این نهادهای غیردولتی میتوان به بهبود وضعیت نشر الکترونیک امیدوار بود.
وی درباره نقش دولت در ارتقاء زیرساختهای نشر الکترونیک اظهار کرد: دولت ابتدا باید در نقش یک حامی در کنار انجمنهای غیردولتی حاضر شود و بهعبارتی دیگر ایجاد یک صندوق مالی و ارزشگذاری محصولات میتواند دو اقدام مؤثر دولت در تقویت زیرساختهای نشر الکترونیک باشد.
مروری بر پرونده
مدیر فروشگاه اینترنتی کتاب «فیدیبو» با اشاره به جایگاه مطلوب صنعت نشر الکترونیک ایران در عرصه بینالمللی گفت: تحقق شعار «مطالعه آزاد برای همه، همه وقت، همه جا» میتواند مهمترین هدف صنعت نشر الکترونیک باشد. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با مجید قاسمی را اینجـــــــــــــا بخوانید.
مدیر پروژه «طاقچه» ضمن اشاره به اهمیت توجه به رابط کاربری مناسب در تمایل مخاطبان به مطالعه کتاب الکترونیکی گفت: تدوین استاندارد امنیتی در این حوزه ضروری است. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با محمد صدوقی را اینجـــــــــــــا بخوانید.
پایگاه اینترنتی فروش کتاب «پندار بازار» ضمن اشاره به جایگاه نشر الکترونیک در ایران گفت:
نشر الکترونیکی کتاب از یکسو با ناامیدی ناشران دست و پنجه نرم میکند و از طرف دیگر در معرض سوء استفاده تبهکاران محتوایی قرار دارد. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با نیما افشار نادری رااینجـــــــــــــا بخوانید.
مدیر تولید شرکت «شتابتک» ضمن اشاره به جایگاه نشر الکترونیک در ایران گفت: نشر الکترونیک ایران از نظر تولید انواع نرمافزارها از جریان فعلی دنیا عقب نیست. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با عرفان میرطالبی را اینجـــــــــــــا بخوایند.
مدیر شرکت ایدهگستران، ضمن اشاره به وجود دانش تولید نرمافزار کتابخوان در کشور گفت: شرکتهای تولیدکننده نرمافزار، فعالیت در عرصه تولید را چندان ارزشمند نمیدانند. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با امیر نامور را اینجــــــــــــــا بخوانید.
مدیر تولید شرکت توسعه «رایان رویال» با اشاره به کپی رایت بهعنوان مشکل اصلی نشر الکترونیک گفت: ناشران معتقدند تولید نسخه دیجیتال موجب تسهیل در تکثیر غیرمجاز و نابودی بازار نشر میشود. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با علی تصدیقی را اینجــــــــــــــا بخوانید.
نشر الکترونیک ایران از نظر تولید انواع نرمافزارها از جریان فعلی دنیا عقب نیست اما با توجه به رونق انواع تلفن همراه هوشمند، تبلت و رایانه تلاش برای ایجاد سختافزار در ایران نه از لحاظ هزینه مناسب است و نه توجیه محتوایی دارد. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با محمد آباقری را اینجــــــــــــــا بخوانید.
DRM (مدیریت حقوق دیجیتال) نقش بسیار مهمی در محافظت محتوا دارد و بیش از 99 درصد مانع از سرقت میشود. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با پرویز امیرشهپری را اینجـــــــــــــــا بخوانید.
فقدان قانون در حوزه نشر الکترونیک، موجب روی آوردن فعالان این حوزه به تولید آثار بیکیفیت میشود. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با مجید کوثری، صاحبامتیاز و مدیرمسئول مؤسسه «مدیران جهان پدید» رااینجــــــــــــــا بخوانید.
بسیاری از شرکتها به مقوله امنیت محتوا چندان تخصصی نگاه نمیکنند. متن
کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با سجاد حاجوی، مدیر پروژه «پاتوق کتاب» نشر معارف را اینجـــــــــــــــابخوانید.
ناشران بزرگ بیشتر به استفاده از امکانات نشر الکترونیک تمایل نشان میدهند، در حالیکه ناشران کمتر شناختهشده چندان توجهی به این حوزه ندارند. متن کامل گفتوگوی سهیلا عطایی، برنامهنویس شرکت «رسانهساز دانش» را اینجـــــــــــــا بخوانید.
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در حوزه زیرساختی باید حمایتهای لازم را از فعالان این حوزه بهعمل آورد. متن کامل گفتوگوی خبرنگار ایبنا با مهندس محمدرضا اکبری، مدیرعامل شرکت آموزش الکترونیک فراگیر شریف را اینجـــــــــــــا بخوانید.