گزارش این نشست را از اینجا بشنوید.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، چهاردهمین نشست سراسری و دومین نشست «کتابخوان» در استان تهران، عصر شنبه 24 مرداد، با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور، سیاوش شهریور، مدیرکل امور اجتماعی استانداری تهران، علی نیکنام، مدیرکل کتابخانههای عمومی استان تهران، هوشنگ مرادی کرمانی، محمدهادی ناصری طاهری، مدیرکل روابط عمومی و امور بین الملل نهاد، اسماعیل جانعلیپور مدیرکل امور فرهنگی نهاد، کتابداران، فعالان فرهنگی، اصحاب رسانه و اعضای کتابخانهها، در سالن اجتماعات کتابخانه عمومی مرکزی تهران، واقع در پارک شهر برگزار شد.
علیرضا مختار پور در این مراسم طی سخنانی کوتاه، با ابراز خوشحالی از برگزاری این نشست، اظهار کرد: از همه افرادی که در سراسر کشور برای برگزاری نشستهای «کتابخوان» تلاش میکنند سپاسگزارم؛ چراکه همه این عزیزان در شکوفایی این نهال نوپا سهیم هستند.
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی افزود: من هر روز تمام اخبار و گزارشهای درباره برگزاری سلسله نشستهای «کتابخوان» در سراسر کشور را رصد میکنم؛ به طوری که این کار بخش ثابتی از فعالیتهای روزانهام را به خود اختصاص داده است و امیدوارم به زودی تعداد برگزاری این چنین نشستهایی به دهها، صدها و هزاران نشست تبدیل شود.
«شما که غریبه نیستید» و مصائب ساخت فیلم
هوشنگ مرادی کرمانی، در این نشست، در معرفی یکی از کتابهای خود با عنوان «شما که غریبه نیستید» گفت: «شما که غریبه نیستید» زندگینامه من است که اولین بار حدود 9 سال پیش از سوی انتشارات معین منتشر شد و اکنون زیر چاپ بیست و یکم است و قرار است به زودی به بسیاری از زبانهای مختلف دنیا چاپ و منتشر شود و تا جایی که بنده اطلاع دارم تا کنون چیزی حدود 70 نشست پیرامون این کتاب برگزار شده است.
وی افزود: این کتاب به محض انتشار بسیار مورد استقبال قرار گرفت و در ادامه قرار شد تا در بنیاد فارابی بر اساس آن یک فیلم سینمایی بسازند، اما با توجه به حجم و گستردگی این کتاب، هیچ کس حاضر نشد تا برای ساخت آن اقدام کند و زیر بار آن برود؛ بنابراین ساخت این فیلم متوقف ماند.
مرادی کرمانی با اشاره به مشکلات و گلایههای پیش آمده درباره ساخت فیلم قصههای مجید در شهر اصفهان گفت: همیشه این گلایه وجود داشته و من آن را میشنوم که چرا قصههای مجید که در کتاب در شهر کرمان میگذرد، در اصفهان فیلمبرداری شد و من بارها توضیح دادم که در این موضوع نقشی نداشتم؛ سرانجام پس از مدتی آقای موسوی مدیر صدا و سیمای استان کرمان به بنده پیشنهاد کردند تا از روی کتاب «شما که غریبه نیستید» یک سریال و این بار در شهر کرمان ساخته شود.
این نویسنده ادامه داد: جلسات مختلفی تشکیل شد و در نهایت در موقعیتی مناسب تصمیم بر آن شد سریالی 26 قسمتی، مانند سریال قصههای مجید از روی این کتاب ساخته شود. در یکی از این جلسات یکی از حاضران حرف درستی زد و گفته بود «این کتاب زندگینامه فلانی است و ما حق نداریم زندگینامه یک فرد زنده را به فیلم تبدیل کنیم، چرا که ممکن است این فرد که مدام در رفت و آمد به خارج از کشور است، در ادامه آدم ناجنسی از آب دربیاید و آن وقت ممکن است آبرو ریزی شود و تکلیف این همه بودجه و هزینه چه میشود؟» احتمالاً پیشنهاد کردهاند که ابتدا اجازه دهید این فرد از روی زمین محو شود و بعد این فیلم را بسازیم!
عدم استقبال از زندگینامهنویسی در ایران
وی در ادامه درباره شیوه زندگینامه نگاری در کشور گفت: در میان انواع مختلف کتابها، زندگینامهها در سراسر دنیا و به خصوص در کشورهای اروپایی و آمریکایی بسیار پر فروش هستند و به عبارتی پر خواننده هستند؛ چرا که بزرگانی که در عرصههای مختلف حرفی برای گفتن دارند، وقتی پا به کهنسالی میگذارند، به عرصه خاطره نگاری و زندگینامه نویسی روی میآورند؛ اما متأسفانه این کتابها در ایران زیاد خریدار ندارد.
مرادی کرمانی با اشاره به اینکه ایرانیان همواره در طول تاریخ دارای شخصیتی پیچیده بودند گفت: پادشاهان و زمامداران ایرانی در طول تاریخ شخصیتی پنهان کار داشتند و بنا به مصلحتهایی که داشتند به دروغ هم روی میآوردند و به این صورت کم کم در طول تاریخ دارای شخصیتی پیچیده شدند؛ البته این موضوع مختص ایرانیان نبوده و مصریان و هندیان نیز این چنین بودند. به همین دلیل زندگینامههای این افراد مملو از شعارزدگی بوده و معمولاً از چاپ دوم و سوم فراتر نرفتند.
این نویسنده در باره کتاب «شما که غریبه نیستید» گفت: این زندگینامه درباره یک بچه تنها است که مادر خود را از دست داده و در 6 سالگی پدرش به بیماری روانی دچار شده و از کار خود اخراج میشود. بنابراین در یک شب سرد در زمستان به روستایی کوچک در پشت کوههای کرمان میروند و در آنجا زندگی میکنند و حوادث و اتفاقات زندگی را با صراحت در آن بیان شده است؛ به گفته بسیاری از کارشناسان انتشار این زندگینامه چنین شجاعتی در این عرصه ایجاد کرد که بسیاری از بزرگان برای نوشتن زندگینامه خود ابراز علاقه کردند.
شاداب سازی محیط کتابخانههای عمومی؛ ابراهیم افشار، نگار فاضلی
ادامه این نشست به ارائه و معرفی کتاب از سوی کتابداران استان تهران اختصاص داشت که محبوبه کفیلی از مسئولان کتابخانه عمومی پارک شهر، کتاب «شادابیسازی محیط کتابخانههای عمومی» را برای حاضران معرفی کرد و گفت: این کتاب نوشته ابراهیم افشار، نگار فاضلی، دارای 4 فصل «چرا شاداب سازی»، «پیرایش کتابخانه»، «آرایش کتابخانه» و «پیرامون کتابخانه» است که در 229 صفحه از سوی انتشارات «کتاب نشر» منتشر شده است.
وی این کتاب را یک درسنامه و راهنمای عملی برای کتابداران و متولیان کتابخانهها دانست و گفت: این کتاب نشان میدهد که چگونه میتوان با ایجاد فضایی شاد و جذاب، خانوادهها و همه افراد را به کتابخانهها جذب کرد؛ چرا که اگر فضای کتابخانهها فضای مناسبی نباشد، ضمن اینکه از مراجعه مجدد مخاطبان به کتابخانه جلوگیری میکنند، فضای کاری نامناسبی برای کتابداران ایجاد میکند.
کفیلی با بیان اینکه متأسفانه انتشار این کتاب در چاپ اول خود متوقف ماند، گفت: با بررسیها و گردهماییهایی که پیرامون این موضوع در استان تهران و چند استان دیگر داشتیم، خود مؤلف هم به این اعتقاد رسید که باید در مورد برخی مطالب این کتاب تجدید نظرهایی کرد و امیدوارم که انتشارات «کتاب نشر» ویرایش جدیدی از این کتاب را ارائه دهد و به زودی شاهد چاپ دوم این کتاب باشیم.
من، عروس بن لادن؛ کارمن بن لادن
سپس خدیجه خدایاری، کتاب «من، عروس بن لادن» را معرفی کرد و گفت: این کتاب نوشته کارمن بن لادن و با ترجمهای از فرشته خجندی است که توسط انتشارات «تماشا» در دسترس مخاطبان قرار گرفت. اولین چیزی که توجه مرا به این کتاب جلب کرد، عنوان این کتاب و مشخصاً نام «بن لادن» بود؛ چرا که این نام نقطه عطف و آغازی بر برنامه اسلام ستیزی در دنیا بود.
وی افزود: خانم کارمن بن لادن همسر برادر اسامه بن لادن است که در این کتاب خانواده بن لادن، نوع زندگی و فرهنگ سعودیها را معرفی میکند؛ این کتاب علاوه بر ارضاء حس کنجکاوی، نگاهی تازه درباره حوادث پیرامون 11 سپتامبر پیش روی خواننده میگذارد. البته باید توجه داشته باشیم که دیدگاههای نویسنده در قبال اسلام، تنها نظرات شخصی نویسنده است؛ چراکه اسلامی که در عربستان دیده میشود با اسلام شیعیان ایرانی بسیار متفاوت است.
خدایاری درباره زمینه و شرایط نگارش این کتاب از سوی نویسنده گفت: کارمن که دارای 3 فرزند دختر است، کتاب خاطرات خود را بعد از حادثه 11 سپتامبر مینویسد و منتشر میکند. آنها در شهری زندگی میکردند که یک بن لادن، یعنی هم نام آنها به شهرشان تجاوز کرده و دیدگاه همه اهالی آن شهر نسبت به آنها تغییر کرده؛ در حالی که آنها کوچکترین پیوندی با آن افکار ندارد. بنابراین او این کتاب را به عنوان یک فرد زخم خورده مینویسد.
این کتابدار در ادامه به اصالت نویسنده اشاره میکند و درباره مطالب مطرح شده در این کتاب گفت: کارمن نوه یک خانواده اشرافی در ایران است؛ یعنی مادرش ایرانی و پدرش اروپایی است. او در ایران و سوئیس زندگی کرده و سپس با آشنایی با برادر اسامه بن لادن در سوئیس، با او ازدواج میکند. او از چگونگی برگزاری مراسم عروسی و اینکه چگونه مجبور میشود چادر عربی بپوشد – به طوری که حتی چشمانش هم پنهان میشود – و از مشکلات و مصائب بزرگ کردن فرزندانش در عربستان و در نهایت ترک آن کشور میگوید.
خسی در میقات؛ جلال آل احمد
در ادامه مهدی خطیبی به معرفی کتاب «خسی در میقات» جلال آل احمد پرداخت و گفت: این کتاب در 181 صفحه، با قطع رقعی، در سال 1357 از سوی نشر «رواق» چاپ و منتشر شده است. جلال آل احمد، داستان نویس، مترجم و یک فعال اجتماعی بود که در آذر ماه 1302 در تهران متولد شد و در سال 1348 در گیلان وفات کرد.
وی درباره شیوه نگارش این کتاب گفت: گونه نوشتاری که جلال در این کتاب از آن استفاده کرده، سفرنامه نویسی است که شامل مشاهدات نوعی گزارش از وضع سرزمینهایی است که نویسنده به آنها سفر کرده است. در این سبک نوشتاری اطلاعات تاریخی، جغرافیایی، جامعه شناختی و حتی مردم شناختی ثبت میشود.
این کتابدار با اشاره به گونههای مختلف سفرنامه نویسی در طول تاریخ، گفت: آلاحمد در دهه 40 سفرهایی به کشورهای مختلف داشت و از قدیمیترین سفرنامههایی که در زمان حیات او چاپ و منتشر شد، در سال 1343 بود؛ یعنی زمانی که به سفر حج رفت و شرح این سفر 23 روزه را نوشت. این کتاب اگرچه به ظاهر سفرنامه حج است، اما در حقیقت سفری درونی است.
خطیبی، آل احمد زبان آل احمد را تلگرافی، حساس، دقیق، تیزبین و خشمگین عنوان کرد و گفت: او در آثارش دیگران را داوری میکند و از رهگذر این داوری، انگیزههای درونی خود را نمایان میکند. در این کتاب میتوان انتقاد از خویش را یافت، نیش و کنایههای سیاسی و حتی اجتماعی را دریافت و بیش از همه به شعر رسید.
ناز بالش؛ هوشنگ مرادی کرمانی
عباس بیات نیز در این مراسم به معرفی کتاب «ناز بالش» نوشته هوشنگ مرادی کرمانی پرداخت و گفت: این کتاب در زمینه ادبیات داستانی نوجوانان است که در سال 1388 از سوی انتشارات معین در 160 صفحه چاپ و منتشر شد. این کتاب، داستانی فانتزی و سرشار از لطیفه گویی است که یادآور مفاهیم و نکات اجتماعی نیز هست.
وی افزود: مرادی کرمانی در این داستان به افسانهها و داستانهای قدیمی زیادی نیز اشاره کرده است که از جمله آنها میتوان به «تخمهای حر آمیز» و «کدو قلقه زن» اشاره کرد؛ ناز بالش همچنین قصه مراودات اجتماعی، صمیمیتها و مهربانیهای افراد یک جامعه آرمانی در کنار یکدیگر را نمایان میکند که نویسنده با تیز هوشی برای بیان چالشها و مشکلات جامعه از زبان طنز استفاده کرده است.
این کتابدار در پایان سخنانش خواندن این کتاب را به همه همکاران و کتابداران توصیه کرد و گفت: «ناز بالش» میتواند کتاب مناسبی به را معرفی به مراجعان کتابخانهها، به خصوص علاقهمندان به داستانهای ایرانی باشد.
مرگ ایوان ایلیچ؛ لئو تولستوی
در ادامه این مراسم، ویدئویی از دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور پخش شد که طی یک برنامه تلویزیونی به معرفی کتاب «مرگ ایوان ایلیچ» از لئو تولستوی پرداخته بود؛ مختار پور با اشاره به زندگی و فوت لئو تولستوی، درباره این کتاب گفته بود: بخش اساسی این رمان، زمانی است که ایوان ایلیچ در بستر بیماری بسر میبرد؛ آن گونه که برخی منتقدان عنوان کردند ایلیچ در بستر بیماری دچار 5 مرحله میشود.
وی در تشریح این مراحل گفت: اول مرحله انکار، دوم مرحله خشم، سوم مرحله معامله، چهارم مرحله افسردگی و در نهایت پنجم مرحله پذیرش و سکوت است که ممکن است سرنوشت شخص در این مرحله، تنهایی و انزوا باشد و یا آنگونه که در مورد ایوان ایلیچ خواهید خواند، منجر به یک تحول شود.
در این داستان علاوه بر تحولات فکری و روحی ایلیچ، با خانواده و همکارانی مواجه میشویم که در روند مرگ ایلیچ، تنها به منافع و ارتقاء شغلی خودشان فکر میکنند. این کتاب ترجمه خانم بهنام است که از سوی انتشارات «جهان کتاب» منتشر شده است.
روح کانترویلا و دو داستان دیگر؛ اسکار وایلد
همچنین سید علی شاهری، کتاب «روح کانترویلا و دو داستان دیگر» را معرفی کرد و گفت: این کتاب نوشته اسکار وایلد است که در سال 1391، در 135 صفحه، قطع رقعی و با شمارگان 1100 نسخه چاپ و منتشر شده است؛ اسکار وایلد نویسنده این کتاب، یک شاعر، داستان نویس و نمایشنامه نویس قرن نوزدهم انگلیسی است که تباری ایرلندی دارد.
وی در ادامه با اشاره به برخی آثار وایلد، درباره این کتاب گفت: این کتاب شامل سه داستان کوتاه با عناوین «روح کانترویلا»، «مدل میلیونر» و «تصویر دوریان گری» است. اسکار وایلد داستانهای خود را همواره با شخصیتهای ماورایی و افسانهای شروع میکند؛ اما نگاه او نسبت به این موجودات به گونهای است که اصلاً حس ترس به خواننده دست نمیدهد، بلکه حتی خوانندگان برای آن دل میسوزانند.
شاهری ستایش عشق را موضوع اصلی داستان «روح کانترویلا» عنوان کرد و گفت: یک خانواده آمریکایی خانهای را به دلیل ارزان بودن در انگلیس میخرند؛ فروشنده خانه به آنها هشدار میدهد که در خانه یک روح زندگی میکند، اما چون آنها اعتقادی به روح نداشتند، این خانه را میخرند. در مواجههای که این خانواده با این روح دارند هیچ ترسی به وجود نمیآید و حتی گاهی با طنز و تمسخر با این روح برخورد میکنند؛ اما سرانجام دختر این خانواده با پاکی و عشقی که در خود دارد به آزادی این روح کمک میکند.
یکشنبه گذشته پولدار بودم؛ جودیت ویورست
سهیلا سامانی پور نیز کتاب «یکشنبه گذشته پولدار بودم» را معرفی کرد و گفت: این کتاب حاوی تجربههای شخصی و کودکانه الکساندر، شخصیت اصلی داستانهای جودیت ویورست است که این کتاب او با ترجمه زینب رضایی به بازار کتاب آمده است.
وی با اشاره به اولین کتاب این نویسنده، گفت: کتاب «یک روز ترسناک خیلی بد» اولین کتاب این نویسنده بود که با استقبال گستردهای مواجه شد و الکساندر قهرمان کودک مجموعه کتابهای اوست که خیلی زود در دل مخاطبان آن جای گرفت. بزرگترین دغدغه الکساندر پول بوده و همیشه به برادران خود غبطه میخورده که چرا آنها پول دارند، ولی بیشتر اوقات تنها دارایی او یک بلیت اتوبوس بوده است.
سامانی پور ادامه داد: داستان این کتاب از جایی آغاز میشود که پدر بزرگ و مادر بزرگ الکساندر، یکشنبه گذشته برای دیدن آنها به شهرشان آمدند و به او و برادرانش یک اسکناس یک دلاری دادند. به طور کلی این داستان بر محور پس انداز کردن است که در دنیای کودکی با ماجراهای جالبی همراه میشود.
اثر بازیهای رایانهای و ویدئویی بر کودکان؛ باری گانتر
فیروزه یارمحمدی، رئیس اداره کل کتابخانه شهرستان ملارد، «اثر بازیهای رایانهای و ویدئویی بر کودکان» را معرفی کرد و گفت: زمانی که کارشناسان کتابداری به عنوان مشاور با خانوادهها صحبت میکنند باید اطلاعاتی داشته باشند تا بتوانند خانواده را برای ترغیب فرزندان به مطالعه یاری کنند؛ این کتاب میتواند راهنمایی مناسب برای کنترل استفاده از بازیهای رایانهای و روی آوردن به مطالعه باشد.
یارمحمدی با اشاره به محتوای این کتاب، توضیح داد: این کتاب نوشته باری گانتر است که اطلاعات بسیاری در زمینه مطالعات اجتماعی دارد و توسط سید حسن عابدی نائینی به فارسی برگردانده شده است. این کتاب از بخشهای مختلفی چون «بازیهای ویدئویی و نگرانیهای آن»، «عادت و سلیقه بازیکنان»، «اعتیاد و وابستگی»، «تأثیر بر مهارتهای اجتماعی» و غیره دارد.
وی با اشاره به پیشینهای از به وجود آمدن بازیهای کامپیوتری و کنترل آن، گفت: این کتاب به آسیب شناسی جنبههای مختلف و نظریههای موجود در رابطه با کودکان و بازیهای رایانهای میپردازد. آیا تأثیر این بازیها بر کودکان مثبت است و یا منفی؛ در چه حد میتواند مثبت باشد و یا در چه حد منفی؟ آیا به واقع این یک سواد آموزشی و آشنایی با تکنولوژی است و یا تأثیرات آن تبعات منفی در پی خواهد داشت؟ این موضوع میطلبد که خانوادهها نسبت به بازیهای کامپیوتری اطلاعات و شناخت بیشتری داشته باشند که این کتاب میتواند برای آنها بسیار مفید باشد.
من خوب نیستم، توخوبی؟؛ جولی هی
این نشست با معرفی کتاب «من خوب نیستم، توخوبی؟» از سوی عظمت دبیری ادامه پیدا کرد؛ دبیری درباره این کتاب گفت: این کتاب اثر جولی هی با ترجمه پروین قاسمی است که با عنوان فرعی «تحلیل مبادلات (تم) در محیط کار، درک رفتارها و ایجاد روابط» از سوی انتشارات دنیای نو چاپ و راهی بازار نشر شده است.
وی با اشاره به تجربیات نویسنده، گفت: خانم جولی هی با بیش از 35 سال تجربه به عنوان کارمند، سرپرست، مدیر، مربی و مشاور انجمنهای حرفهای توانستهاند با آوردن مثالهایی از بخشهای دولتی، حکومتهای ملی و محلی اروپا و استرالیا، آسیا و آمریکا، بسیاری از مسائل پیچیده در محیط کاری را قابل حل کنند. شیوه ارائه شده در این کتاب، یکی از مؤثرترین شیوههای درمانی در دنیا شناخته شده که در اوایل 1960 میلادی توسط دکتر اریک برن ابداع شده است.
دبیری ادامه داد: این کتاب حاوی تعداد زیادی ایده و پیشنهادهای عملی به منظور تأثیرگذاری بر دیگران در محیط کار است. همچنین برخی مباحث کتاب شامل «طرز تفکر»، «درک خود»، «راههای تأثیرگذاری»، «ساختن روابط» و «چالش برای تغییر» است.
عشق هشتم؛ کمال السید
زرین طلا سلیمانی بابادی، کتاب «عشق هشتم» را برای مخاطبان معرفی کرد و گفت: این کتاب نوشته کمال السید و ترجمه حسین سیدی است که با عنوان فرعی «نگاهی به زندگی و زمانه حضرت معصومه (ص) و امام رضا (ع)» برای اولین بار در سال 1379 از سوی انتشارات مدرسه چاپ و منتشر شده است.
سلیمانی با اشاره به محتوای این کتاب، افزود: مهمترین سوالاتی که نویسنده توانسته در این کتاب به طور غیر مستقیم مطرح کند و پاسخ دهد، برخی شبهات دینی و سؤالات مطروحه زمان امام رضا (ع) است که با پاسخهای قاطع و محکم آن حضرت به نمایندگان سایر ادیان همراه میشود.
این کتابدار با توجه به ویژگی بارز این کتاب، تأکید کرد: مهمترین وجه تمایز این کتاب نسبت به سایر کتابهای مشابه این است که علاوه بر رجوع به کلامالله مجید، نویسنده به بیش از 72 منبع از منابع فقهی، دینی و تاریخ اسلام مراجعه کرده تا این کتاب را به مقصد برساند؛ منابعی چون المیزان، تاریخ ابن خلدون، تاریخ طبری، الفهرست و تاریخ خلفا و غیره بوده است.
سلیمانی دربار افتخارات این کتاب نیز گفت: این کتاب شامل 38 فصل در 214 صفحه است؛ این کتاب برگزیده نخستین دور انتخاب کتاب سال رضوی است و لوح زرین این دوره را به خود اختصاص داده که این کتاب و کتابهای مکمل معرفی شده در کتابخانههای عمومی استان موجود و قابل بهره برداری است.
فرج بعد از شدت؛ روحالله آهنگران
آخرین کتاب معرفی شده «فرج بعد از شدت» بود که توسط نویسنده آن، حجتالاسلام و المسلمین روحالله آهنگران، به حاضران معرفی شد. وی درباره این کتاب گفت: «فرج بعد از شدت» همان طور که از نامش پیدا است درباره فرج حضرت مهدی (عج) است و به اتفاقات ناگواری که در طول غیبت ایشان میافتد، میپردازد. مردم بر اساس آن شدت، دچار پیچیدگیها و ناگواریها میشوند که بعد از آن با فرج اعظم امام زمان، آن کامرانی در میان جامعه اسلامی و مردم آزادیخواه دنیا به وجود میآید.
وی افزود: این کتاب در 410 صفحه در قطع وزیری از سوی انتشارات «سخنوران» چاپ شده و در آن سعی کردهام تا از حدود 300 منبع دست اول روایی و حدیثی استفاده کنم که نهایتاً در 5 بخش عمده و 15 فصل ارائه شد.
آهنگران درباره بخشهای مختلف این کتاب گفت: بخش اول به لذت شناخت امام زمان میپردازد، بخش دوم این کتاب به طعم غیبت امام، بخش سوم یک قدم مانده به صبح، بخش چهارم، جریان ظهور و در نهایت بخش پنجم به بهشت پس از ظهور میپردازد و با نقد علمی سعی کرده که راه و نظریهای جدید در هریک از این بخشها ارائه کند.