به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم اختتامیه چهاردهمین جشنواره کتاب و رسانه عصر امروز سهشنبه (26 آبانماه 1394) با حضور سیدعباس صالحی، معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجید غلامیجلیسه مدیرعامل موسسه خانه کتاب، سیدفرید قاسمی، مدیر کتابپژوهی خانه کتاب، فریدون صدیقی، هرمز همایونپور و جمعی از استادان و فعالان حوزه رسانه در سالن آمفیتئاتر فرهنگسرای شفق برگزار شد.
سید فرید قاسمی در این مراسم با اشاره به محل برگزاری جشنواره کتاب و رسانه گفت: 98 سال پیش فرهنگسرای شفق باغی بوده که از این منطقه دستور توقیف تمامی نشریات کشور به جز روزنامه ایران صادر شده است و خوشحالم که بعد از 98 سال در چنین مکانی بزرگان و فعالان حوزه رسانه تجلیل میشوند.
وی با بیان اینکه کتاب نخستین رسانهای است که به موضوع کتاب پرداخته افزود: رسانههای دیگر پس از کتاب به این موضوع پرداختهاند.
قاسمی دو رسانه ارگانیزه و مکانیزه را به عنوان انواع رسانههای فعال در حوزه کتاب معرفی کرد و افزود: رسانههای ارگانیزه به معنای سازمانیافته و سازمند به موضوع کتاب و رسانههای مکانیزه به صورت ماشینی به این موضوع پرداختهاند.
وی ادامه داد: در دورهای که رسانهها مشغول بلعیدن یکدیگر هستند، سوال این است که ما کجا هستیم و چه میکنیم و راه نجات رسانه از جملات «وی گفت» و «وی افزود» چیست؟ اساسا رسانه گفتاری یا نوشتاری چه وظیفهای در برابر کتاب دارد.
مدیر کتابپژوهی خانه کتاب با تاکید بر اینکه رسانههای شارژی عرصه را بر رسانههای چاپی تنگ کردهاند، یادآور شد: امروز ما معضل روزنامهبینی داریم و در واقع روزنامهخوانی دیده نمیشود در چنین شرایطی باید دید که روزنامههای خوراکساز باید چه تمهیداتی بیندیشند که حاصل زحماتشان دیده و خوانده شود.
این پژوهشگر تاریخ مطبوعات با بیان اینکه امروز حرف درشت دیده نمیشود، تاکید کرد: امروز باید حرف درست زد چرا که هر عصری اقتضائات خاص خودش را دارد اگر رسانه قرار است جنجالآفرینی کند باید آن هم مبتنی بر کارشناسی باشد تا دیده، شنیده و خوانده شود. بنابراین چنانچه رسانه بخواهد هیجانزایی هم کند باید براساس کار کارشناسی باشد در این شرایط رسانهنگار کارشناس میتواند گرهها را باز کند و در کنار سرعت دقت هم داشته باشد.
به گفته قاسمی، رسانهنگار چون نقطه وصل است میتواند به سادهسازی پیچیدهگوییها مبادرت کند تا بدنه جامعه از مسائل مبتلا اعتلا یابد.
مدیر کتابپژوهی خانه کتاب با تاکید بر اینکه رسانههای تخصصی دیدهبان حوزههای خود هستند، گفت: رسانهها باید مدام در حال دانشافزایی باشند، متاسفانه امروز جای رسانههای تحقیقی در حوزه کتاب خالی است و معلوم نیست که جای نبوغ و کشف رسانهنگار کجاست.
وی تاکید کرد: باید جایی وجود داشته باشد که ما کار خودمان را ببینیم اینکه امروز رسانهها تنها به معرفی کتاب و مجلات اکتفا میکنند کافی نیست اگر رسانهنگار شم خبری داشته باشد میداند که یک کتاب و مجله میتواند منبع دهها خبر باشد.
قاسمی با تاکید بر اینکه مشکل ما این است که نقد نقد نداریم اظهار کرد: امروز شرایطی پیش آمده که منتقدی به خود اجازه میدهد ماحصل پژوهش 30 ساله یک نویسنده را در سه ساعت نقد کند. در حالی که باید بدانیم اینها با هم برابر نیستند و رسانه و رسانهنگار نباید در برابر این موضوعات منفعل عمل کنند. البته باید در کنار این مسایل دیدهپردازی و سوژهپردازی به صورت مداوم وجود داشته باشد.
این پژوهشگر تاریخ مطبوعات در بخش دیگری از سخنانش از نبود ارائه آمار دقیق از سرانه کتابخوانی انتقاد کرد و گفت: سرانه کتابخوانی از سرانه مطالعه جداست اما من نمیدانم چرا همواره این دو از سوی مسئولان یکی انگاشته میشود.
مدیر کتابپژوهی خانه کتاب با اشاره به اینکه نباید از قدرت رسانه در کتابخوان کردن مردم غافل شد، گفت: تجربه برنامه خندوانه نشان داد که رسانه تلویزیون به چه میزان میتواند در کتابخوان کردن مردم نقش داشته باشد. در دهه 60 و 70 نیز این تجربه با برنامههای مختلف ثابت شد بنابراین ما نباید از قدرت رسانه به ویژه تلویزیون غافل شویم.
به گفته این پژوهشگر تاریخ مطبوعات، امروزه افرادی در عرصه فیلمنامهنویسی و ساخت سریال با موضوع کتاب فعالیت دارند که اگر بتوان آنها را به جامعه معرفی کرد میتوانند موثر باشند و هیچگاه کتاب را فراموش نکنند.