| دکتر اکرم عينی، نویسنده کتاب «سواد اطلاعاتی در مراکز یادگیری مدرسه» در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره تألیف این کتاب اظهار کرد: «سواد اطلاعاتی در مراکز یادگیری مدرسه» در 252 صفحه و 6 فصل از سوی موسسه فرهنگی منادی تربيت منتشر شده است. مفهوم سواد اطلاعاتی که در دهه 70 و در پی رشد فن‌آوری اطلاعات مطرح شد، اكنون بهعنوان سواد حياتی برای قرن بيست‌ويکم به‌شمار می‌آید و به‌عبارت دیگر مفهوم سواد اطلاعاتی، جزو لاينفک فعاليت‌های اطلاعاتی و تفکر انتقادی در محيط فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات است. وی در معرفی فصل‌های کتاب افزود: نخستین فصل کتاب شامل مواردی مانند تعریف سواد، تاریخچه مختصر مفهوم سواد، رویکردهای جهانی به سواد، طرح‌های بین‌المللی سواد، سواد یا سوادها و تعریف مختصری از انواع سوادها است. اطلاعات، تعاریف مفهوم اطلاعات و تاریخچه اطلاعات و سلسه مراتب اطلاعات نیز در دومین فصل کتاب تشریح شده است. عینی گفت: در سومین فصل کتاب به مفهوم سواد اطلاعاتی، سیر تحول سواد اطلاعاتی، حرکت جهانی سواد اطلاعاتی، استانداردها و مدل‌های بین‌المللی سواد اطلاعاتی پرداخته شده است. آموزش سواد اطلاعاتی در مدارس، درباره کتابخانه‌های آموزشگاهی و مراکز یادگیری و ارائه مدل پیشنهادی آموزش سواد اطلاعاتی برای آموزش‌وپرورش، الگوی توسعه سواد اطلاعات و پیش‌نویس استانداردها نیز مباحث مهم سه فصل پایانی کتاب را شامل می‌شوند. نویسنده کتاب «سواد اطلاعاتی در مراکز یادگیری مدرسه» در ادامه با اشاره به رویکرد یونسکو درباره سواد اطلاعاتی عنوان کرد: سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) در سال 2008، فرد باسواد اطلاعاتی را با مؤلفه‌هایی مانند توانایی تشخیص نیاز‌های اطلاعاتی، توانایی جایابی و تشخیص ارزیابی کیفیت اطلاعات، توانایی ذخیره و بازیابی اطلاعات، توانایی استفاده کارآمد و اخلاقی از اطلاعات و توانایی به‌کار‌گیری اطلاعات برای خلق دانش جدید برقراری ارتباط معرفی کرده است. سواد اطلاعاتی؛ كليد يادگيری مادام‌العمر وی افزود: در توصيه‌نامه يونسكو، یادگيری از طريق زندگی موجب برتری و سودمندی از تمام فرصت‌هايی است كه توسط جامعه ارائه می‌شود، اما اين بستگی به توانايی افراد برای دانستن نياز اطلاعاتی و توانايی شناسايی، جايابی، ارزيابی و استفاده مؤثر از اطلاعات دارد. سواد اطلاعاتی كليد يادگيری مادام‌العمر است، زيرا در عصر اطلاعات آموزش مادام‌العمر بدون شهروند با سواد اطلاعاتی اتفاق نمی‌افتد. عینی درباره نگاه «بریویک» از اندیشمندان حوزه سواد اطلاعاتی در کتابش گفت: «بریويک» در سال 2005 ادعا کرد که سواد اطلاعاتی بخشی از مهارت تفكر انتقادی است که در ابتدا باسواد پايه يعنی توانايی خواندن و نوشتن آغاز و سپس با سواد اطلاعاتی بهعنوان مؤلفه لازم مهارت تفكر انتقادی و مهم‌ترين آن سواد كتابخانه‌ای، سواد بصری و سوادهای ديگر تکمیل می‌شود. «مور» نیز معتقد است سواد اطلاعاتی اگر در تمام سطوح آموزشی وارد شود، نه‌تنها موجب یادگیری بیشتر دانش‌آموزان می‌شود، بلکه در تمام بخش‌های زندگی انسان‌ها تأثیر بسزایی دارد كه با اهداف دولتی و تجاری کشور پیوستگی دارد. سواد اطلاعاتی، اساس آموزش مادام‌العمر است این نویسنده اظهار کرد: سواد اطلاعاتی، اساس آموزش مادام‌العمر است و در تمام رشته‌ها، محیط‌های آموزشی و همه سطوح آموزش عمومیت دارد. سواد اطلاعاتی يک موضوع آموزشی است و از لحاظ تاریخی در کشورهایی که مدارس دولتی و یا مراکز پیش‌دانشگاهی به سوی سواد اطلاعاتی حرکت کرده‌اند، حوزه علوم و آموزش و پرورش نقطه تلاقی رشته‌های عمومی، باسواد اطلاعاتی به‌شمار می‌آید. وی ادامه داد: سواد اطلاعاتی نتيجه يادگيری دانش‌آموزان است و با نحوه ورود دانش‌آموز به مدرسه كار ندارد، بلکه مربوط به بعد از ورود به مدرسه است .دانش‌آموزان باید بدانند نیاز اطلاعاتی آنان چیست تا نوع اطلاعاتی را كه می‌تواند به آن‌ها كمک يا مساله را حل كند، شناسايی كنند. ارزيابی اطلاعات هميشه مهم است و امروزه مهارت‌های ارزيابی ضروری‌تر شده است. دانش‌آموزان بايد بتوانند اطلاعاتی كه انتخاب كرده‌اند را سازماندهی و به هنگام نیاز، به‌طور كارآمد از آن استفاده كنند. به‌این‌ترتیب باسواد اطلاعاتی هستند و برای يادگيری مادام‌العمر آماده شده‌اند. |  |
↧
آموزش استفاده صحیح از اطلاعات در کتاب «سواد اطلاعاتی در مراکز یادگیری مدرسه»
↧