حجتالاسلام علی ملانوری در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ضمن اینکه از تاسیس بنیاد خیریه راهبردی آلاء خبر داد و اظهار کرد: یکی از مهمترین کارهای ما در این خیریه انجام مطالعات در حوزه امور خیریه با هدف تولید دانشآمور خیر، نشر و ترویج آن، تربیت نیروی انسانی، رفع موانع و فراهم کردن زمینه مشارکت خیرین ذیل طرح جامع «خیر ماندگار» است.
وی با بیان اینکه برای عملیاتی کردن اهداف این بنیاد نشستهایی با حضور مولفان کتاب و پژوهشگران در این حوزه برگزار میشود، ادامه داد: این نشستها با هدف تبادل اندیشه و گفتار و گفتمانسازی درباره امر خیر، فرهنگسازی، ترویج احسان، نیکوکاری و تولید و ترویج دانشآمور خیریه برگزار میشود.
قائم مقام بنیاد خیریه آلاء افزود: این نشستها نیز قرار است سومین روز از ماههای شمسی برگزار شود. در نخستین دوره این نشست دکتر الهام ملکزاده نویسنده کتاب «تاریخ موسسات رفاهی و بهداشتی در دوره رضا شاه و جنگ جهانی اول به روایت اسناد» سخنرانی کرد.
به گفته ملانوری، قرار است نتیجه این نشستها در قالب کتاب منتشر شده و علاوه بر این، بر اساس نتایج این نشستها سرفصلهای آموزشی برای رشتههای دانشگاهی به وزارت علوم پیشنهاد شود.
قائم مقام بنیاد خیریه آلاء در همین باره اضافه کرد: اکنون در کشورهای غربی رشتههایی با عنوان حسابداری امور خیریه، مدیریت امور خیریه و... وجود دارد اما در کشور ما با توجه به فقر این حوزه لازم است تا منابع لازم در این حوزه تدوین شود.
تاریخ موسسات رفاهی و بهداشتی در دوره رضاشاه و جنگ جهانی اول به روایت اسناد
دکتر الهام ملکزاده در نشست نخست این موسسه با تشریح پیشینه وقف در جهان گفت: وقف، جولانگاه امر خیر، برآمده از روح انسانی و زاییده تفکرات معنوی جوامع بشری است. برخلاف تصور اولیه، وقف مختص کشورهای اسلامی و شرقی نیست. این امر به تمام نقاط دنیا اختصاص دارد. در مروری به تمدنهای گذشته از جمله مصر، بابل، روم، یونان و... با آثاری از موقوفات روبهرو میشویم. همچنین آریانژادها (ایرانیها) با پیروی از آیین خود به آبادانی و کمک به بینوایان و دستگیری از مستمندان میپرداختند. ایرانیان دارای موقوفات و نذورات بسیاری برای نگهداری معابد و آتشکدهها بودهاند. در بسیاری از شهرهای ایران، مانند یزد و کرمان، هنوز بین زرتشتیان میتوان آثاری از این موقوفات را دید.
وی افزود: این سنت از اعتقاد ایرانیان و آیین زرتشت به «رفتار نیک، گفتار نیک، کردار نیک» نشأت میگیرد. براساس تعالیم دین زرتشتی، ایرانیان موظف به کار خیر بودهاند. بر پایه این نیکاندیشی، زرتشتیان یک دهم از درآمد خود را صرف خیرات برای فقرا و یا داد و دهش میکردند. در بخشی از ترجمه فارسی اوستا آمده است که: «اهورامزدا از کسی خشنود است که بینوایان را دستگیری کند.» به همین دلیل بسیاری از نیکوکاران زرتشتی پیش از مرگ، تمام و یا قسمتی از اموال خود را وقف مستمندان میکردند. براساس آنچه از گذشته به جا مانده است، چنین رسمی به دوره پیشدادی بازمیگردد و بنیانگذار آن «جمشید» بوده است.
ملکزاده در ادامه به حضور اسلام در ایران اشاره کرد و گفت: زمانی که اسلام به عنوان آخرین و کاملترین دین الهی وارد ایران میشود، با نگاهی جدی و قاطع به این امر، با ایجاد فضایی مناسب فرصتی را در اختیار مسلمانان ایرانی قرار میدهد که با خلاقیت و خلق فضاهای گسترده وارد امر خیر و حوزه موقوفات شوند. در سورههای مختلفی از قرآن مجید ما با آیاتی درباره تعاون، انفاق، باقیات و صالحات، صدقات و... روبهرو میشویم که تأکید دین اسلام را به مسئله امر خیر نشان میدهد. روایات ائمه اطهار هم بر این موضوع مهر تأییدی میزند.