به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم بزرگداشت کامران فانی، نویسنده، مترجم، استاد برجسته کتابداری و نسخهپژوهی کشور، امروز (5 مردادماه) با حضور سیدرضا صالحیامیری، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حسامالدین آشنا، مشاور فرهنگی رئیس جمهوری، احمد مسجد جامعی، عضو شورای شهر تهران، آیتالله سید مصطفی محقق داماد، استاد فلسفه و حقوق و چهرههای مانند، پوری سلطانی، پیشکسوت حوزه کتابداری، نوشآفرین انصاری، سید عبدالله انوار و جمعی از کتابداران و فعالان فرهنگی کشور، در سالن همایشهای کتابخانه ملی برگزار شد.
کامران فانی در این مراسم با اشاره به پیوند دیرینه خود با کتابخانه ملی گفت: پیوند من با کتابخانه ملی بسیار پیشتر از آغاز کار من در این کتابخانه بود. من در اواخر دوره دبیرستان عضو کتابخانه ملی بودم و هنوز هم کارت عضویت آن زمان را دارم و بعد از آن هم که به کار در کتابخانه مشغول شدم.
این کتابدار پیشکسوت ادامه داد: من بعد از انقلاب به کتابخانه ملی پیوستم و حالی که در آن سالها کتابخانه ملی نه تنها ملی، بلکه حتی یک کتابخانه عمومی هم نبود. نقطه عطف کتابخانه ملی زمانی بود که آقای بجنوردی به مدت 8 سال ریاست کتابخانه را بر عهده گرفتند، البته با پشتوانه 5 سال ریاست آقای خاتمی بر کتابخانه ملی.
وی با تشکر از ابراز لطف استادان کتابداری به ایشان، گفت: دوستان و استادان بسیاری به بنده لطف داشتند و از بیش از پنجاه سال خدمت من به کتابخانه ملی سخن گفتند اما حقیقت این است که در این سالها من به کتابخانه ملی خدمت نکردم، بلکه به خودم خدمت کردم تا بتوانم بیشتر بخوانم و بدانم؛ چراکه معتقدم اگر کسی برای خودش ارزش قائل نباشد، قطعاً نمیتواند برای دیگران نیز ارزش قائل شود و کمکی به آنها کند.
فانی با تجلیل از استادانی که در حوزه کتابداری متأثر از آنها بوده، ادامه داد: حدود 20 سال کنار خانم پوری سلطانی و در یک اتاق کار میکردم و در این مدت از ایشان بسیار آموختم و به این دلیل در حوزه کتابداری خودم را مدیون پوری سلطانی میدانم. همچنین فرد دیگری که در عالم کتابداری مدیون او هستم مرحوم ایرج افشار است. ایشان پُلی بود بین گذشته ما و آیندهای که معلوم نبود و همواره تأکید داشت که کتابخانهها باید در خدمت فرهنگ ایران باشند.
این استاد علوم کتابداری درباره وضعیت کنونی کتابخانه ملی نیز گفت: خوشبختانه کتابخانه ملی در حال حاضر مسیر روشنی دارد و میتوانم بگویم که ما صاحب یک کتابخانه ملی پیشرفته و همگام با معیارهای جهانی هستیم؛ کتابداری ما نسبت به سالهای گذشته خود تغییرات بزرگی داشته و چهره کتابداری ایران به کلی تغییر کرده است.
جامعیت کامران فانی حیرت آور است
آیت الله سید مصطفی محققداماد رئیس بنیاد موقوفات افشار نیز در این مراسم طی سخنانی گفت: متأسفانه یک جریان بد در ادبیات ما در حال رخ دادن است و آن نقض شدن جامعیت علمی است. به عبارت دیگر فردی که در حوزههای مختلف دارای مطالعه و صاحب فکر و نظر است زیاد مورد توجه قرار نمیگیرد و این یک نکته منفی است.
وی با تأکید بر ضرورت قدردانی از گردآورندگان معارف، افزود: چه کسی منکر کارهای عظیم مرحوم مصاحب و دهخداست؟ یا کاری که پیشتر، علامه مجلسی انجام داد و در دوران معاصر، آقای موسوی بجنوردی، مگر بد است که از آن روی گرداندهایم؟ جای تأسف است که این روزها اگر برای مردی بزرگ در حقوق یا ریاضیات، غزل بخوانیم یا حسین کرد شبستری، برایش فرقی نمیکند!
رئیس بنیاد موقوفات افشار با اشاره به جامعیت علمی کامران فانی گفت: جامعیتی که آقای فانی دارد، برایم حیرت آور است. جالب بود که یک بار کتابی را به چاپ رسانده بودم و قصد داشتم با ارائه آن به استاد فانی ایشان را از انتشار آن مطلع کنم، در کمال تعجب متوجه شدم که ایشان کتاب را خوانده است.
محققداماد در ادامه سخنان خود با ارائه پیشنهادی گفت: پیشنهاد میکنم از آقای فانی بخواهیم جزوه ای به نام «آموزش کتابخوانی» تهیه کند تا نسل جوان با مطالعهاش متوجه شود که باید چگونه کتاب بخواند. همچنین در آن توضیح داده شود که نسل جوان چگونه میتواند به مطالعه علاقهمند شود؟
وی همچنین خطاب به فانی گفت: جناب کامران فانی این که میگویند قدر شما را نمیدانند، قبول ندارم چون من قدر شما را میدانم و خطاب به شما میگویم که فلک به مردم نادان دهد زمام مراد/ تو اهل فضلی و دانش همین گناهت بس.
تواضع در فعالیتهای استاد فانی موج میزند
غلامرضا امیرخانی، معاون سازمان اسناد و کتابخانه ملی در این برنامه گفت: استاد کامران فانی مردی است که در حوزههای مختلف دانش تبحر دارد و در تمام فعالیتهای ایشان تواضع موج میزند. این تواضع را به ویژه میتوان در ترجمههای ایشان دید که بدون معرفی مقدمه و سخنی اضافه به اصل مطلب میپردازد.
وی افزود: مقالات متعددی به قلم ایشان که در گذشته در مجله نشر دانش چاپ می شدند به خوبی جای خالی دایرهالمعارفها را در آن زمان پر میکرد. ایشان بسیار محققانه و دقیق مینوشت و فرهنگ دانش گستر ۱۸ جلدی و خلاصه یک جلدی نمونهای کوچک بر این مدعاست.
معاون کتابخانه ملی به بیان خاطرهای از همنشینی با کامران فانی پرداخت و گفت: در سال ۸۴ و هنگام برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، کمی پیش از برگزاری مرحله دوم انتخابات، آقای فانی در یک جمله کوتاه به من گفت: انتخابات، طبقاتی شده است. من عمق این جمله را آن زمان متوجه نشدم ولی معنی این جمله را من و همه بعد از گذشت ۸ سال فهمیدند و متوجه نعمات این ۸ سال شدند!
امیرخانی در ادامه به وضعیت اسفناک ارائه مقالات علمی – پژوهشی اشاره کرد و گفت: آقای فانی با دریای علم خود حتی یک مقاله علمی پژوهشی ندارد، اما متأسفانه میل کاذب به ارائه مقالات پژوهشی در مجلهها رو به فزونی گذاشته، در حالی که هیچ بار علمی برای جامعه ندارد.
دانش استاد فانی با نوعی قاطعیت همراه است
نوشآفرین انصاری، پیشکسوت عرصه کتابداری ایران از دیگر سخنرانان این مراسم بود که با بیان خاطراتی به چگونگی آشنایی خود با کامران فانی اشاره کرد و گفت: من اولین بار استاد فانی را در کتابخانه دانشکده ادبیات ملاقات کردم؛ یعنی زمانی که ریاست این کتابخانه به بنده سپرده شده بود و توانسته بودم برای اولین بار سیستم کتابداری نوین را به صورت عملی در آنجا پیاده کنم که مورد تشویق استاد فانی قرار گرفتم.
وی افزود: از آن پس همکاری من با استاد فانی آغاز شد و از نزدیک شاهد تلاشهای ایشان در شکلدهی و استقرار کتابداری نوین در کشور بودم؛ دانش ایشان در تمام امور به ویژه در تدوین دانشنامهها و دائرهالمعارفها بسیار کارساز و راهگشا بود.
انصاری با تأکید بر نیاز جامعه به افرادی چون کامران فانی گفت: امیدوارم مردم ایران بتوانند هرچه بیشتر استاد فانی را بشناسند و کتابداران کشور هم بتوانند سالهای سال از دانش گسترده ایشان استفاده کنند؛ چراکه معتقدم سرزمینی رشد میکند که شهروندانش بدانند، بپرستد و بخوانند.
پوری سلطانی از پایهگذاران علوم کتابداری و اطلاعرسانی در کشور، نیز با حضور در این مراسم در سخنان کوتاهی گفت: یک بار به آقای فانی گفتم وقتی آقای خرمشاهی این قدر مینویسند، شما چرا نمینویسید؟ ایشان هم گفت اگر بنویسم، از خواندن باز میمانم. به همین دلیل است که به آقای فانی دایره المعارف متحرک میگوییم.