| به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست نقد و بررسی کتاب «آیت اشراق: تفاسیر سهروردی بر آیات قرآن»، (شنبه 25 مهرماه) با حضور دکتر نجفقلی حبیبی، استاد و شارح فلسفه اسلامی، سیدعباس ذهبی، پژوهشگر و سهروردی‌پژوه، مالک شجاعی‌جشوقانی و سیما سادات نوربخش، به عنوان نویسنده اثر در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب برگزار شد. سهروردی؛ فیلسوفی گرفتار نور ذهبی گفت: صَرف‌نظر از عوامل سیاسی و اجتماعی، حسادت‌ها و کینه‌های شخصی، باید به نوع مواجهه سهروردی با قرآن توجه کرد. سهروردی را فیلسوف گرفتار نور می‌دانم، برای سهروردی «نور» واژه‌ای صِرف نیست. او خود را با «نور» دارای پیوند می‌بیند. وقتی سهروردی سخن از «نورالانوار» به میان می‌آورد باید این نکته را درک کرد که این فیلسوف معاشقه‌ای با خداوند دارد. خدای سهروردی، «واجب‌الوجود بالذات» نیست، بلکه خدای سهروردی در اندیشه‌ای است که او از قرآن اخذ کرده است. وی متفکری نظرباز و ارادتمند به نور است. این سهروردی‌پژوه ادامه داد: قرآن در اندیشه سهروردی، فراتر از یک منبع مراجعه است. این فیلسوف اشراق، در مسائلی مانند مفهوم‌سازی، توسعه مفاهیم فلسفی، تبیین‌های قرآنی به قرآن و کلام الهی تمسک جسته است. ذهبی با بیان این‌که این کتاب نیازمند جلد دوم نیز است، گفت: چندین محور بحث درباره تفسیر آیات مندرج در کتاب به نظر رسیده است که از آن میان می‌توانم به «نفس‌شناسی»، «خداشناسی»، «اخلاق»، «خداشناسی عرفانی و سلوکی، ادبیات» اشاره می‌کنم که می‌تواند سرفصل‌های مهمی برای تفسیر آیات به کار گرفته شده از سوی سهروردی باشد. وی با اشاره به برخی آیات تکراری در کتاب اظهار کرد: سهروردی از جمله فیلسوفانی بود که تمام ادیان الهی اعم از زرتشت، خدا(اسلام) و سایر ادیان را جمع واحدی می‌دیده است و متاسفانه در روزگاری که سهروردی می‌زیسته است، نوعی جزم‌اندیشی وجود داشت، که نمی‌توانست این نوع نگاه سهروردی را تاب بیاورد، به همین دلیل بود که حکم ارتداد وی صادر و در جوانی او را به قتل رساندند. سهروردی، ادیان الهی را واحد می‌دید در بخش دیگری از نشست نقد و بررسی کتاب «آیت اشراق»، سیماسادات نوربخش، نویسنده کتاب درباره رویکرد و روند تالیف کتاب گفت: کتاب حاضر در سال 1386 از سوی نشر «مهرنیوشا» چاپ شد و در سال‌جاری ویراست جدید آن همزمان با روز بزرگداشت سهروردی از سوی نشر هرمس روانه بازار کتاب شد. مقاله دکتر حبیبی درباره سهروردی و قرآن، انگیزه بسیار مناسبی برای تالیف این کتاب برای من بود. آثار سهروردی مبین بسیار خوبی بر این نکته است که این فیلسوف همواره به قرآن و سنت تمسک داشته و حفظ شریعت و قوانین الهی برای این فیلسوف مهم بوده است. وی با بیان این که، سهروردی خود را احیاگر حکمت باستان می‌داند، اظهار کرد: منابع سهروردی در درجه نخست، منابع قرآنی و سنت بوده و در گام بعدی از منابع ایران باستان و حکمت یونان بهره برده است. این سه منبع را نمی‌توان در منظر سهروردی از هم دور داشت. وی جزو نخستین فیلسوفانی بود که توانست این سه منبع را کنار هم جمع کند. در آثار سهروردی هماهنگی بین «قرآن» و «برهان» به خوبی ترسیم شده است. ابتدا مساله را برهانی و سپس به قرآن استناد کرده است. سهروردی، فیلسوفی ایرانی و مسلمان و ملزم به سنت الهی است. نوربخش ادامه داد: اگر قرار بود، کار به صورت تحلیلی پیش برود، نیازمند چندین مجلد مستقل بودیم. در هر حوزه‌ای که وارد شدم، به خوبی تاثیر سه منبع قرآن، منابع ایرانی و یونانی را دیدم. نوآوری سهروردی در این است که در فلسفه خود از حکمت ایران باستان، یونان و قرآن به خوبی استفاده کرده است. هرچند عرفا نیز پیش از سهروردی از این منابع استفاده کرده‌اند، اما سهروردی نخستین فیلسوفی است که این سه حکمت را به خوبی در کنار هم گرد آورده است. کتاب به نوعی آغازگر تحول در دین و کلام جدید است مالک شجاعی‌جشوقانی، دبیر و کارشناس این نشست نیز گفت: یکی از اهداف تشکیل این نشست قدردانی از سال‌ها اقدامات پژوهشی سیماسادات نوربخش در حوزه سهروردی‌پژوهی است. در تقسیم‌بندی‌های انجام شده از فلسفه اسلامی، سهروردی فیلسوفی است که در اوج مکاتب فلسفه اسلامی ایستاده است. وی با اشاره به برخی اقدامات علمی و پژوهشی این نویسنده اظهار کرد: کتاب «آیت اشراق» این پژوهشگر به نوعی آغازگر تحول در دین و کلام جدید است. چندین مرحله را می‌توان برای پژوهش‌هایی از این دست تصور کرد که از آن میان می‌توان به تصحیح متون، توصیف، تحلیل، تبیین، مقایسه بیرونی و درونی و بازسازی آراء اشاره کرد. علاقه‌مندان می‌توانند بخش نخست گزارش را در لینک زیر بخوانند: حبیبی: آیات مندرج در «آیت اشراق» نیازمند تحلیل است/ لزوم بررسی تطابق آیات قرآن با مبانی فلسفی (اینجـــا) |  |
↧
ذهبی: سهروردی از خداشناسی مفهومی به خداشناسی وجودشناسانه رسید/ کتاب آغازگر تحول در دین و کلام جدید است
↧