به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) همایش «بانوان و پایداری» و رونمایی از تازههای نشر موزه دفاع مقدس، شامگاه پنجشنبه، 9 مهرماه 1394 با حضور مهندس مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران، سردار جواد خضرایی، رئیس باغموزه دفاع مقدس، مریم جدلی، مدیر انتشارات نغمه نواندیش و رئیس هیاتمدیره انجمن فرهنگی، هنری زنان ناشر و شماری از نویسندگان و ناشران در تالار خلیج فارس باغموزه دفاع مقدس برگزار شد.
سردار جواد خضرایی با اشاره به بیست و سومین آیین بزرگداشت در باغموزه دفاع مقدس گفت: دغدغه اصلی ما این است که آنچه برای نسلهای آتی باقی خواهد ماند، صرف نظر از همه کارهای هنری که تداعیکننده این شکوه خواهد بود، تالیفات ارزندهای است که در تاریخ ماندگار میشود.
وی یادآور شد: از واقعه عاشورا، حدود 12 مقتل به جا مانده است و تمامی وعاظ و مداحان، برای آیینهای گرامیداشت این حماسه یا بازخوانی آن حادثه با شکوه، به همان مقاتل مراجعه میکنند. امروز پس از 1337 سال (واقعهای که در نصف روز اتفاق افتاده) ما فقط به واسطه این مقاتل، به اصحاب امام حسین(ع) عرض ارادت میکنیم و این واقعه آنقدر با زندگی ما عجین شده که حتی با آب خوردن ما هم آمیخته است.
رئیس باغموزه دفاع مقدس با تاکید بر اینکه در بیان واقعه عاشورا، عواملی چون زمین، جو، دشمن، زیرساخت، زمینساخت (تکتونیک)، ژئومورفولوژی (علم شناسایی اشکال ناهمواریهای زمین)، وضعیت هوا، وضعیت تاکتیکی و تکنیکی واقعه عاشورا، مورد توجه قرار نمیگیرند، گفت: روح حماسه عاشورا، گذشت و ایثارگری آن واقعه بزرگ است که گرامی داشته میشود و چنین است که هر روز به خیل مشتاقان اباعبدالله (ع) افزوده میشود.
کمتر به تاکتیک و بیشتر به حماسهها بپردازیم
وی ادامه داد: «جنگ» مظهر بد اخلاقی، بدی و زشتی است و وقتی ما به جنگ خود واژه «دفاع مقدس را اطلاق میکنیم، منظورمان صرف نظر از مقاومت در برابر دشمن و بازپسگیری خاک و مقابله با دشمن، آن اخلاق و حماسه و رفتار است که توسط رزمندگان شکل گرفت. من به عنوان پژوهشگری که بسیاری از کتابهای حوزه دفاع مقدس را مطالعه کردهام، میبینم که ناشران ما به جنبههای تکنیکی دفاع مقدس میپردازند. ممکن است در مجموعه نیروهای مسلح، این امر ضرورت داشته باشد اما برای آحاد مردم کاربردی نیست. همین موضوع باعث میشود که دفاع مقدس، نتواند عمق لازم را بیابد و قابل بهرهبرداری نباشد.
به گفته سردار خضرایی، انوار مشعشعی از دفاع مقدس وجود دارد که اگر برای نسلهای آینده بازگو نشود، اگر جفا به شهیدان نباشد، جفا به آیندگان است. ما در دفاع مقدس، همه حماسههای دفاع مقدس را داشتهایم با این تفاوت که اصحاب اباعبدالله(ع)، نوه مکرم پیامبر اکرم(ص) و خانواده ایشان را میدیدند اما در دفاع مقدس چنین نبود. خیل عظیمی از مردم، به عشق امام و انقلاب اسلامی به جبههها رفتند و صحنههایی از حماسه و شکوه را آفریدند که امروزه کمتر از آن یاد میشود.
وی با تاکید اینکه همه دغدغه ما (باغموزه دفاع مقدس) به رشته تحریر در آمدن آن یادگاریهای با ارزش، به دست گرانقدر صاحبان قلم متعهد است، افزود: این در حالی است که برخی کتابها چندان کاربردی نیست. چه چیزی جز کتاب میتواند پیام دفاع مقدس را به آیندگان برساند؟ ما این امکان را در باغموزه دفاع مقدس به وجود آوردیم که موضوعات را در اختیار ناشران و نویسندگان قرار دهیم. ما محدودیتی برای حمایت از نشر کتاب و پایاننامهها در باره دفاع مقدس نداریم.
رئیس باغموزه دفاع مقدس عنوان کرد: پایاننامهها درباره دفاع مقدس بسیار محدود و در مواردی، غیر کاربردی است. با همه دانشگاههای سراسری کشور مکاتبه کردهایم و آمادگی داریم از پایاننامههای دورههای کارشناسی ارشد و رسالههای دکتری، حمایت کنیم. این حمایتها فقط مادی نیست و شامل حمایتهای علمی و پژوهشی هم میشود. هیاتی را از استادان تمامی رشتهها تعیین کردهایم که طرح اولیه را مورد بررسی و در صورت تایید، مورد پشتیبانی قرار دهند. یکهزار و 500 عنوان، طرح پایاننامه و رساله دکتری داریم که دانشجویان بتوانند از آن بهرهبرداری کنند. در زمینه کتاب هم میتوانیم موضوعهایی برای پژوهش به نویسندگان ارایه کنیم. متاسفانه امروزه بسیاری از موضوعها درباره دفاع مقدس، سر به مهر مانده و درباره آن تحقیق انجام نشده است. به این ترتیب، ترویج امکانپذیر نیست.
شرح دفاع مقدس در 7 برگ برای دانشآموزان کافی نیست
وی با اشاره به برگزاری حدود 15 تا 19 هزار یادواره در سال برای گرامیداشت دفاع مقدس، گفت: خروجی این یادوارهها چیست؟ آیا باور تربیتی را حاصل میکند؟ در حالی که در واقعه عاشورا چنین نیست. ما تحقیقی در این زمینه انجام دادهایم 61 عنوان برنامهای که بتوان در قالب آن به ترویج حقیقی دفاع مقدس پرداخت طرحریزی کردهایم. از 19 جامعهشناس برتر با هدف تعمیق ارزشهای دفاع مقدس، پیشنهاد کارفرما (RFP) تهیه و در گام نخست 19 پیشنهاد را تبدیل به طرح تحقیق (proposal) کردهایم.
این مقام مسئول از داستان «پتروس فداکار» در کتابهای درسی زمان کودکی خود یاد کرد و گفت: اوج حماسه برای ما اینگونه تصویر میشد. بیتوجه به اینکه ما سلسلههایی چون هخامنشیان و ساسانیان را پشت سر گذاشته بودیم و چقدر ارزشهای اخلاقی و حماسه در تاریخ کهن خود داشتهایم. اکنون وقتی کتابهای درسی را مرور میکنیم، میبینیم که فقط در هفت برگ به رشادتهای دوران دفاع مقدس پرداخته شده است. آیا این مقدار، برای صحبت از رشادتهای دفاع مقدس کافی است؟
سرار خضرایی یادآور شد: امروز ما 14 هزار و 840 عنوان کتاب دفاع مقدس داریم و جامعترین کتابخانه دفاع مقدس، در باغموزه فعال است. بیشتر این کتابها به تاکتیک و تکنیک در دفاع مقدس پرداختهاند و لازم است که به بعد اخلاقی هم پرداخته شود.
ضرورت نشر آثار دفاع مقدس به اندازه سیراب شدن جامعه
مهندس مهدی چمران دیگر سخنران این آیین بود. وی در سخنانش به خاطرهای از دورانی که ریاست بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس را بر عهده داشت، پرداخت و گفت: گمان میکنم سال 72 یا 73 بود که برای نخستینبار همراه شماری از شاعران و نویسندگان فعال در حوزه دفاع مقدس، خدمت مقام معظم رهبری رسیدیم. پس از توضیحاتی که ارایه کردم ایشان توضیحاتی مطرح کردند که بعدها در قالب جزوهای منتشر شد. رهبر معظم انقلاب معتقد بودند که این حوادث (دفاع مقدس) تا در قالب هنر نرود، در یادها و تاریخ باقی نمیماند.
وی ادامه داد: ایشان انقلاب کبیر فرانسه را مثال زدند و اینکه ویکتور هوگو چگونه آن دوران را توضیح میدهد. من مثالی از تولستوی خدمت ایشان آوردم و نیز مقایسهای میان «سرود ملی فرانسه» که برگرفته از سرود سربازان جوان فرانسوی در طول جنگ بود و «سرودهای جوانان خودمان» در جبههها به میان آوردم. از آن زمان نهضت نوشتن رمان در حوزه دفاع مقدس شکل گرفت که خوشبختانه کارهای ارزندهای انجام شد اما هنوز در آن حد مورد انتظار ما نیست.
رئیس شورای اسلامی شهر تهران تاکید کرد: آثار دفاع مقدس باید به اندازهای منتشر شود که بتواند همه جامعه ما و جامعه جهانی را سیراب و آنها را از آن رخدادها و رشادتهای دوران دفاع مقدس آگاه کند. امیداورم ناشران و به ویژه نویسندگان تلاش لازم را در این زمینه انجام دهند. بهترین آثار هنری علاوه بر اینکه از تکنیک خاصی برخوردارند، صاحب محتوای ویژهای هستند و به یقین ما محتوایی ارزندهتر از دفاع مقدس نداریم.
انتشار «نفر هشتم» از مجموعه «به هر سینه دلیتنگ»
مریم جدلی، مدیر انتشارات نغمه نواندیش و رئیس هیاتمدیره انجمن فرهنگی، هنری زنان ناشر در این برنامه به همایش سال گذشته و برپایی آیین رونمایی کتاب نانوشته «به هر سینه دلیتنگ» اشاره کرد و گفت: هدف از رونمایی این کتاب ثبت خاطرات همه قشر از بانوان کشور، از دوران دفاع مقدس در قالب کتاب بود. نخستین شماره از این کتاب با عنوان «نفر هشتم» منتشر شد که در فرصت مناسب رونمایی میشود.
در خلال این برنامه «مینا کَمایی» راوی خاطرات کتاب «دختران اُ پی دی» نوشته لیلا محمدی و «سهیلا فرجامفر» نویسنده خاطرات خود نوشت «کفشهای سرگردان» خاطرات خود را مطرح کردند و آن خاطرات در قالب تئاتر به نمایش درآمد.
همچنین، در پایان نیز از 6 کتاب با نامهای «دستاوردهای دفاع مقدس» نوشته هادی مرادپیری، «ژاژیله» به قلم نازنین کاظمی، «شهروند آسمانی» به تدوینگری فاطمه دهقاننیری، «بر بال آسمان» مجموعه نگارههای مهدی فرخی، «زندگی، عشق، مقاومت» ترجمه سیلوانیا وارسیک بجانیان (کتابی به زبان عربی که ابتدا به فارسی ترجمه شده بود و از سوی این مترجم به زبان فرانسه ترجمه شد) و کتاب «شبیخون غیور اصلی» و نیز مجموعه عکسهای نمایشگاهی دفاع مقدس، اثر دکتر امیر جوادیان، رونمایی و از پدیدآورندگان آثار قدردانی شد.