به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) مراسم رونمایی و نقد کتاب «دکتر، بدو!» نوشته رضا منتظر که روایت خاطرات امدادی امیر سرتیپ دوم غلامحسین دربندی است، سهشنبه ۷ مهر با حضور سید ابراهیم گلفام، رئیس سازمان حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس ارتش، سعید علامیان، نویسنده و منتقد، امیر سرتیپ دوم غلامحسین دربندی و رضا منتظر در کتابخانه مرکزی پارک شهر برگزار شد.
کتابهای زیادی در دفاع مقدس محتوای بالایی ندارد
امیر سید ابراهیم گلفام در بخشی از این نشست با بیان اینکه دربندی جدای از شخصیت نظامی، شخصیت عاطفی هم دارد، گفت: چه زیباست که یک زحمتکش در دوران دفاع مقدس خاطرات همکار دیگرش را نوشته است.
وی با اشاره به نثر روان و جذاب کتاب اظهار کرد: بسیار خوب است که نویسنده و ناشر مخاطبان خود را انسانهای فرهیختهای بدانند که کلمه به کلمه کتاب را میخوانند.
گلفام با اشاره به اینکه گاهی کتابهای زیادی در دفاع مقدس تولید شده که محتوای بالایی ندارد افزود: ما گاهی به نمادهای ظاهری جنگ توجه کردیم و از باطن آن غافل ماندیم. جنگ گنجینه تمام نشدنی است و یکی از ابزارهایی که میتواند مفاهیم آن را به مخاطب منتقل کند نشر کتاب است.
توسعه و تبیین فرهنگ دفاع مقدس با تولید کتابهای مناسب
این مقام مسئول یادآور شد: برخی از کتابهای خاطرهنگاری تخصصی هستند و میتوانند تنها در دانشگاههای نظامی مورد استفاده قرار گیرند اما کتابهای اینچنینی که در قالب داستانی هستند میتوانند برای مخاطب عام جذابیت داشته باشند.
گلفام با بیان اینکه توسعه و تبیین فرهنگ دفاع مقدس با تولید کتاب خوب میسر میشود، گفت: گاهی در این حوزه کتابهای اسنادی تولید میشود که برای دانشگاهیان قابل استفاده است اما کتابهای داستانی میتوانند مسائل جنگ را به زبان سادهای به مخاطبان منتقل کنند.
وی تاکید کرد: ما هر چه کتاب در این حوزه تولید کنیم هزینه نیست بلکه یک سرمایهگذاری فرهنگی است. ما میتوانیم کتابهای منتشر شده توسط مرکز خودمان را به برخی از کتابخانههای عمومی اهدا کنیم.
ژانر کتاب «دکتر، بدو» خاطرهگویی است
سعید علامیان نیز در ادامه این نشست با بیان اینکه ژانر کتاب «دکتر، بدو» خاطرهگویی است گفت: البته خاطرهگویی هم به دو بخش تقسیم میشود، گاهی خاطره توسط یک فرد بر اساس توالی تاریخی بیان میشود و ترتیب زمانی دارد اما گاهی هم موضوعمحور است و بر اساس زمان نیست، این کتاب هم موضوعمحور است.
وی با اشاره به اینکه موضوع ارزشگذاری کتاب را متقن میکند، یادآور شد: موضوعی که کتاب به آن پرداخته بسیار بکر و کمیاب است. ما درباره پزشکی جنگ کمتر کتابی داریم.
وی افزود: بنابراین کتاب حاضر میتواند قدم اولی در این حوزه باشد و امیدوارم این کتاب تلنگری برای این حوزه باشد. این کتاب کار یک ارتشی است و ما از رزمندگان ارتشی کمتر کتاب داریم چون در این حوزه بیشتر با گزارشهای نظامی مواجه هستیم. این نوع از کتابها تنها میتوانند مخاطب خاص را جذب کند اما کتاب «دکتر بدو» مخاطب عام دارد.
علامیان با اشاره به اینکه کتاب حاضر تاریخمحور نیست افزود: با این وجود کتاب تنه به تاریخ میزند. خاطره سنگ اول فیلمنامه، کتاب و... است. به هر حال صدای دربندی در این کتاب شنیده میشود.
اعتبار راوی ویژگی دیگر این کتاب است
این نویسنده حوزه دفاع مقدس با بیان اینکه اعتبار راوی ویژگی دیگر این کتاب است، گفت: دربندی در میان چهرههای نظامی نامی آشناست. دربندی از ابتدای جنگ در صحنه حاضر بوده و در این زمینه یکی از چهرههای فعال و معتبر است. دربندی هنوز هم در جنگ است و جنگ را زندگی میکند. او در جایی از منطقه جنگی بوده که چشم منطقه بوده و میتوانسته حوادث بسیاری را رصد کند.
وی با بیان اینکه ادبیات و خاطره همواره تنه به تاریخ میزند اما انتظار تاریخ را بر آورده نمی کند اظهار کرد: همچنین این کتاب نگاه عاطفی به جنگ دارد که ما کمتر چنین نگاهی را در آثار ارتشیها میبینیم.
به گفته علامیان، در این کتاب، به روزهای ابتدایی جنگ هم پرداخته شده که کمتر درباره آن حرف زده است. به هر حال این کتاب نثر بسیار روان و پاکیزه ی دارد و غلطی هم در آن دیده نمیشود که بسیار قابل تقدیر است.
وی تاکید کرد: دربندی این کتاب را شیرین بیان کرده و منتظر هم آن را شیرین نگاشته است. این کتاب روی جلد بسیار زیبایی دارد و جای تاسف است که نام طراح در شناسنامه آورده نشده است.
کمک نهاد کتابخانههای عمومی کشور در معرفی کتابهای دفاع مقدس
دربندی نیز در ادامه با اشاره به عنوان کتاب «دکتر، بدو» گفت: زمانی که در جنگ گلوله به زمین میخورد ما بلافاصله گوشهایمان را تیز میکردیم تا ببینیم از کجا صدای دکتر بدو! میآید و اگر صدایی نمیشنیدیم نفس عمیقی میکشیدیم که کسی زخمی نشده است. ما همیشه آرزو میکردیم که هیچ وقت این جمله «دکتر بدو!» را نشنویم.
وی ادامه داد: در جنگ ما ارتباط صمیمانهای با همسنگرهایمان داشتیم که گاهی با اعضای خانواده خود حس نمیکردیم. به هر حال دکتر منتظر همواره اصرار داشت که من خاطرات جبهه خود را بنویسم و آن را مکتوب کنم به همین دلیل با همت ایشان این خاطرات تنظیم و تصحیح شد.
دربندی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه تلاش نهاد کتابخانههای عمومی در معرفی کتابهای حوزه دفاع مقدس میتواند به ادبیات این حوزه کمک کند، افزود: ما درباره جنگ کتابهای کمی نوشتیم به طور مثال درباره عملیات فتحالمبین کمتر کتابی نوشته شده است.
وی در پایان گفت: مقام معظم رهبری نیز برای حوزه دفاع مقدس اهمیت زیادی قائل هستتند و اینکه ایشان در چنین شرایطی با جانبازان 70 درصد دیدار میکنند نشاندهنده اهمیت این ماجراست. شما ببینید که وقتی سربازان آمریکایی از جنگ میآیند خودکشی میکنند و بر اساس آمار خود پنتاگون خودکشی آمریکاییها پس از بازگشت، 500 درصد افزایش یافته است اما رزمندههای ما بعد از جنگ چگونه هستند.
کتاب «دکتر، بدو» مستند است
منتظر نیز در بخش دیگری از این نشست با بیان اینکه سعی کردم به خاطرات در کتاب نظمی بدهم افزود: در این راه مهمترین مانع من این بود که نویسنده رمان نبودم اما سعی کردم گزارشهای گردآوری شده در کتاب در اختیار مردم قرار میگیرد.
وی تاکید کرد: سعی کردم که این کتاب مستند باشد به همین دلیل عکس، نامه، گزارش و... در آن آورده شده است. در این کتاب بخشهایی وجود دارد که در سایر کتابهای خاطرات مشابه نیست و آن توصیف دقیق جزئیات است.
منتظر در بخش پایانی سخنانش با بیان اینکه سعی شده تا مشکلات دیگر جنگ به غیر زمانهای حمله هم در این کتاب آورده شود، اظهار کرد: به طور مثال رودخانهای طغیان کرده است که در این کتاب آورده شده است بنابراین کتاب فقط به روایت زمانهای حمله جنگ اختصاص ندارد.
در پایان این مراسم از کتاب «دکتر بدو» رونمایی شد.