خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) – هرچند «پائولو کوئلیو»، نویسنده برزیلی بر این باور است که «هر چه مردم بیشتر کتاب سرقت کنند بهتر است» اما، همچنان سارقان کتابهای الکترونیکی در فضای مجازی برای ناشران یک دشمن بالقوه محسوب میشوند.
با وجود این صرف نظر از این که در امریکا و روسیه قوانین سختگیرانهای وجود دارد که شرکتهای خدماترسانی اینترنتی را مجبور میکند سایتهای غیرقانونی کپیبرداری از کتاب را مسدود کنند، اما نتایج تحقیقاتی که به سفارش مقامات دولتی انگلستان انجام شده است نشان میدهد که دنیای ادبیات، در پایینترین سطح دستبردها قرار دارد.
بنابر این تحقیق که توسط دفتر مالکیت معنوی انگلستان انجام شده است، تنها 1 درصد کاربران اینترنتی 12 سال به بالا در این کشور، بین ماههای مارس و می سال 2015 به طور غیرقانونی از کتاب در فضای مجازی استفاده کردهاند.
این در حالی است که این تعداد درباره موسیقی 9 درصد، برنامههای تلویزیونی 7 درصد، فیلم 6 درصد و نرمافزارهای رایانهای و بازی 2 درصد بوده است. همچنین این تحقیق نشان داده است که 7.8 میلیون معادل حدود 18 درصد کاربران انگلیسی اینترنت دستکم یکبار در طول مدت مورد بررسی به مطالب غیرقانونی دسترسی داشتهاند اما تنها 6 درصد از آنها از این مطالب استفاده کردهاند.
در عین حال محققان دریافتهاند که با احتساب تمامی کاربران اینترنت (به جای 12 سال به بالا) 31 درصد از کاربران طی سه ماه ذکر شده، دستکم به یک مطلب بدون مجوز دسترسی داشتهاند. با وجود این، تعداد خوانندگان کتاب همچنان در پایینترین سطح میزان استفاده غیرقانونی از نوشتههای بدون کپیرایت قرار دارد؛ یعنی 11 درصد در مقایسه با 25 درصد علاقهمندان به تماشای فیلم و 26 درصد استفادهکنندگان از موسیقی.
بر پایه نتایج این تحقیق، بیشتر علاقهمندان به کتابهای الکترونیکی برای آن هزینه پرداخت کردهاند (69 درصد) در حالی که این میزان در دیگر کالاهای موجود در فضای مجازی کمتر بوده است (47 درصد).
با تمامی این تفاسیر، «نیک هارکاوی» نویسنده برنده جایزه رمانهای علمی – تخیلی گفته است که نتایج این تحقیق مبنی بر این که سرقت کتابهای الکترونیکی عمومیت ندارد، اصلا نکته شگفتآوری نیست.
وی اظهار کرد: «فکر میکنم دلایل فرهنگی چنین مسالهای را رقم زده است و به نگاه مردم به کتاب و نویسنده برمیگردد. به علاوه، دسترسی به منابع اینترنتی کتاب ساده و سریع است.»
همچنین «لوید شفرد» که سه سال پیش با سرقت رمان خود با عنوان «هیولای انگلیسی» مواجه شده بود نیز گفته است که سرقت کتاب در فضای مجازی تقریبا به صفر نزدیک شده است.
وی گفت: «فکر نمیکنم سرقت و کپی غیرمجاز کتابهای الکترونیکی مسئله عمدهای در انگلستان باشد؛ البته شاید در کشورهای دیگر این نکته مهم باشد. خود من بارها هشدارهایی از موتور جستوجوی گوگل درباره کپی کتابهای خودم در سایتهای جعلی دریافت کردهام اما خیلی دراینباره نگران نیستم.»
«شفرد» برخلاف «کوئلیو» در تشویق کپی غیرمجاز کتاب زیادهروی نمیکند و میگوید: «برای کسانی مثل کوئلیو ساده است که این گونه بگویند زیرا نسخههای بسیاری از کتابهای خود را فروختهاند. با این وجود به نظر من مورد سرقت ادبی قرار گرفتن بهتر از مورد سرقت قرار نگرفتن است. البته ممکن است میزان این کپیهای غیرمجاز افزایش پیدا کند همچنان که برای هر کالای دیگری نیز این امکان وجود دارد.»
«ریچارد مولت» مدیر اجرایی انجمن ناشران انگلستان نیز درباره نتایج این تحقیق اظهار کرد: «دلایل اصلی کاهش کپی غیرمجاز کتاب الکترونیکی سهل و راحت بودن دسترسی به آن است.»