پروین جلوه نژاد در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) اظهار کرد: ژانر وحشت هم یکی از گونههایی است که در ادبیات وجود دارد و نمیتوان گفت که نباید باشد. به دلیل ارتباط زیادی که با کودکان و نوجوانان دارم، علاقه بچهها به ژانر وحشت را به وضوح میبینم و احساس میکنم آنها به خواندن کتابهای این ژانر ادبی احتیاج دارند. در دهه 70 نیز یکی از نخستین کتابهایی که در این حوزه در ایران منتشر شده است با عنوان«جسد» را ترجمه کردم که در آن زمان با استقبال خوبی مواجه شد.
این مترجم ادامه داد: مدتی بعد از آن انتشار کتابهای ژانر وحشت قوت گرفت و با استقبال مخاطبان روبهرو شد. بعد از کتاب «جسد» اثر دیگر در این حوزه ترجمه نکردم زیرا هیچ تمایل درونی به این گونه ادبی در من وجود ندارد و این ژانر را به نوعی بازی کردن با احساسات مخاطبان میدانم. البته نمیتوان گفت که این کتابها مضرند اما یک مترجم بالاخره باید یک کشش درونی به کتابهایی که میخواهد ترجمه کند داشته باشد. شاید همه مترجمان به دنبال کتابها و مطالبی برای ترجمه کردن باشند که به نوعی روحشان با آنها درگیر باشد. بر همین اساس بیشتر به دنبال ترجمه و تالیف آثاری در حوزههای فانتزی، تاریخی، روانشناسی برای کودکان و نوجوانان هستم.
این مترجم افزود: من به عنوان یک مترجم، یک مادر و شخصی که ارتباطات زیادی با بچهها داشته است، معتقدم که به خاطر شرایط خاص روحی و روانی، گرایش کودکان و نوجوانان به کتابهای ژانر وحشت بسیار زیاد است. بسیاری از کودکان ممکن است با خواندن این کتابها بترسند اما واقعیت این است که هدف بسیاری از این بچهها از مطالعه این آثار این است که احساس ترس کنند و در آنها هیجان ایجاد شود.
بگذاریم کودکان کتابهای مورد علاقهشان را بخوانند
جلوه نژاد یادآوری کرد: کتابهای ژانر ترس و وحشت در همه جای دنیا هستند و مترجمان، آنها را به زبانهای مختلف ترجمه میکنند و نمیتوانیم بگوییم که فقط در مملکت ما وجود دارند. بنابراین نمیتوان جلوی بچهها را گرفت و از آنها خواست آثاری را که ما میخواهیم مطالعه کنند. حتی اگر والدین این کتابها را برای فرزندانشان نخرند، بچهها این کتابها را از دوستانشان میگیرند و میخوانند. گرایش کودکان و نوجوانان به این ژانر در فیلمها و انیمیشنها و بازیهای کامپیوتری مورد علاقهشان نیز مشهود است.
وی ادامه داد: البته باید توجه داشت که این احساس و گرایش در کودکان و نوجوانان به ژانر وحشت، کاملا طبیعی و مقتضای سن آنهاست. به نظر من بهتر است به بچهها اجازه دهیم کتابهای مورد علاقهشان را بخوانند. این کار سبب میشود که به تدریج این احساس در آنها ارضا شده و به این نتیجه برسند که این کتابها چیزی برای گفتن به آنها ندارند و خودشان مطالعه این آثار را کنار بگذارند و به دنبال آثار دیگر بروند.
کتابهای ژانر وحشت در حوزه ادبیات فاخر نمیگنجد
این نویسنده و مترجم ادبی همچنین درباره آثار تولیدی در ژانر ترس و وحشت گفت: به نظر من کتابهای این ژانر در حوزه ادبیات فاخر نمیگنجد اما به هر حال تولیدشان به خاطر وجود نظرات و سلایق مختلف لازم است؛ درست مانند غذاهایی که میدانیم سودی برای بدنمان ندارد اما به خاطر علاقهای که به آنها داریم، مصرف میکنیم تا زمانیکه از خوردن آنها سیر و دلزده شویم. روح انسان هم دقیقا مانند جسم انسان در مقاطع مختلف زمانی، حالات و هیجانات مختلف را دنبال میکند تا حس کنجکاویاش برطرف شود و نمیتوان به زور جلوی او را گرفت مگر اینکه جایگزین دلچسبتری برای آن ایجاد شود.
جلوه نژاد در پایان گفت: نباید تصور کنیم که مطالعه کتابهای ژانر وحشت، بچهها را از خواندن آثار فاخر دور میکند، اتفاقا مطالعه این کتابها به دلیل هیجانی که در بچهها ایجاد میکند به طور غیرمستقیم آنها را به کتابخوانی جذب میکند و کودکی هم که کتابخوان باشد خودبه خود به سمت خواندن آثار خوب و ارزشمند میرود.
پروین جلوه نژاد در سال ۱۳۳۲ در اصفهان زاده شد. وی فارغ التحصیل رشته ادبیات انگلیسی و از مترجمان و نویسندگان کودک و نوجوان است. جلوه نژاد در سال ۱۳۷۲ وارد شورای كتاب كودك شد و از سال ۱۳۷۴ به مدت شش سال به عنوان بررس كتاب های كودك و نوجوان با شورا همكاری كرد.
نخستین كتاب وی در سال 1375 با عنوان «قشنگترین داستانهای دنیا» در دو جلد از سوی نشر فرزانگان منتشر شد. پس از آن كتاب «غذای طبیعی كودك» را از سوی نشر گلریز به چاپ رساند.
در این باره بیشتر بخوانید:
گیتا گرکانی: خواندن کتابهای ژانر وحشت میتواند برای بچهها سودمند باشد/ دوران شیرین کودکی افسانه است
مدیر نشر ویدا: کتابهای ژانر وحشت مهارتهای زندگی را به نوجوانان آموزش میدهند
محبوبه نجفخانی: انرژی نهفته بچهها با کتابهای ژانر وحشت تخلیه میشود/ داستان خون آشامها بچهها را بیرحم میكند
مصطفی خرامان: نظریه تاثیرات مخرب ژانر وحشت بر کودکان غیر علمی است/ تاثیر مجموعهسازی بر علاقه کودکان به کتاب
مدير انتشارات پيدايش: کتابهای ژانر وحشت در تقویت هوش هیجانی مخاطبان موثر است/کسب لذت از لابهلای مطالعه آثار ترسناک
سپیده خلیلی: ژانر وحشت مشکلات روحی را در کودکان تشدید میکند/ نوجوانان ما مضطربتر از غربیها هستند
سیامک گلشیری: کتابهای ژانر وحشت ذهن بچهها را منسجم میکند/نمیتوان برای مطالعه نوجوانان تعیین تکلیف کرد