به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) آئین رونمایی از مجموعه 10 جلدی «دایرهالمعارف تاریخ مصور پزشکی ایران» سهشنبه 17 شهریورماه، در مرکز اسناد و کتابخانه ملی ایران، با حضور دکتر ولیاله محرابی، چهره ماندگار پزشکی و نویسنده این مجموعه، دکتر علیرضا زالی، رئیس کل نظام پزشکی، حجتالاسلام سیدمحمود دعایی، مدیر موسسه اطلاعات، دکتر سیدتقی نوربخش، رئیس سازمان تأمین اجتماعی، دکتر هوشنگ پورنگ، رئیس انجمن جراحان کودک ایران، دکتر ایرج فاضل، رئیس جامعه جراحان ایران، استاد مسیح مقدم، معلم دوران ابتدایی و خانواده دکتر محرابی و جمع کثیری از اعضای جامعه پزشکان برگزار شد.
محرابی در این آئین در تشریح انگیزه خود در تدوین مجموعه 10 جلدی دائرهالمعارف تاریخ مصور پزشکی گفت: بعد از دوران دبستان در سال 1322 به همت مرحوم پدرم، مدرسهای در روستای کشکو در ساختمان خاندان مقدم تأسیس شد. استاد مسیح مقدم، بهعنوان معلم من انتخاب شد. الفبا را نزد ایشان آموختم. دوران دبیرستان من با پایان جنگ جهانی دوم برابر بود؛ زمانیکه لوئی پاستور با کشفیات خود در دنیا مشهور شده بود. بنابراین علاقه پیدا کردم که شاید بتوانم خدمتی کنم.
وی ادامه داد: تا پایان تحصیلات طب و با آغاز دوران تخصص سعی کردم هر عکس و نوشته مربوط به تاریخ پزشکی را جمعآوری کنم. در سال 1975 از زوریخ به ایران بازگشتم. در این کشور با کتاب دوجلدی به زبان آلمانی درباره تاریخ طب آشنا شدم و آنرا به ایران آوردم. در دانشگاه تهران که تحصیل در آن آرزوی من بود مشغول شدم و در سال 1354 درباره یکی از ناهنجاریهای پیچیده کودکان تصمیم به نوشتن مقاله گرفتم.
چهره ماندگار جراحی اطفال در ایران افزود: برای تدوین این مقاله به کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران سرزدم و از کتاب «قانون» ابنسینا استفاده کردم که البته سنخیتی با موضوع مقاله من نداشت. در کتابخانه دانشگاه تهران با یک کتاب فرانسوی آشنا شدم و در آن لحظه بود که به خود گفتم بیگانهپرستی بس است، فارسی بنویس.
محرابی در تشریح مشخصات مجموعه 10 جلدی «دایرة المعارف تاریخ مصور پزشکی جهان» اظهار کرد: در انتهای هر فصل منابع مورد استفاده، مشخص شده است. نوشتن کتاب کافی نیست، چراکه تاریخنویسی کار دشواری است و کمتر تاریخنویسی پیدا میشود که پایش نلرزد؛ هرچه مینویسی کار سختتر میشود. سال 85 مجموعه هشت جلدی «دایرةالمعارف مصور پزشکی جهان» منتشر شد، اما احساس کردم نواقصی دارد و سهم ایران در این مجموعه اندک بود. سال 2010 کتاب تکمیلتر منتشر شد.
وی در بخش پایانی سخنانش با اشاره به تاریخچه کتابسوزی در ایران گفت: کتابسوزی در ایران چند بار رخ داده است. با ترجمه آثار دانشمندانی مانند بقراط و افلاطون کتابهای زیادی در ایران تولید شد، اما با حمله اسکندر به ایران حجم بسیاری از این منابع به خارج از کشور رفت. همراه این کتابها، 160 نوع گیاه دارویی نیز به اروپا برده شد. کتاب «قانون» که 500 سال در اروپا تدریس میشد، به آتش کشیده شد. گفتوگوی تمدنها ابتدا از جامعه پزشکی شروع شده است؛ در جامعه پزشکی زبان مشترک وجود دارد.
پزشکی جهان تاریخ پیچیدهای دارد
در ادامه این آئین دکتر زالی، رئیس کل نظام پزشکی، با اشاره به اهمیت توجه به معرفی چهرههای ارزنده و اخلاقی گفت: امروزه با توجه به شتاب سریع در تولید دانش پزشکی، شاهد یک گذار هستیم. بهطور تقریبی نیمه عمر دانش و اطلاعات جدید پزشکی به کمتر از سه ماه رسیده است و از سوی دیگر بیش از یک و نیم میلیون وب، تازههای پزشکی را منتشر میکنند.
وی افزود: در چنین وضعیتی دکتر محرابی، یکی از مصادیق سختکوشی، مردمدوستی و میهنپرستی به تولید کتابی در این حجم میپردازند. ما نیازمند طراحی اسوههای اخلاقی هستیم. دکتر محرابی در حالی به ایران بازگشتند که همه امکانات علمی و تحقیقاتی را در خارج از کشور در اختیار داشتند، اما حس میهنپرستی ایشان موجب شد تا به ایران بازگردند. حضور دکتر سرمنشاء پایهگذاری رشته جراحی کودکان در ایران شد.
زالی درباره دائرهالمعارف 10 جلدی «تاریخ مصور پزشکی جهان» ادامه داد: پزشکی جهان تاریخ پیچیدهای دارد و جمعآوری آن به دلیل وجود جنبههای مختلف کار بسیار مشکلی است. مشکلات اینکار به دلیل فقر منابع مستند بیشتر میشود. دکتر محرابی با گنجاندن تصاویر مختلف به تاریخ خشک پزشکی، جذابیت بخشیده است.
رئیس سازمان نظام پزشکی کشور، در تشریح دلیل توجه به دائرهالمعارف 10 جلدی «تاریخ مصور پزشکی جهان» اظهار کرد: شاهد تهاجم به میراث فرهنگی و مصادره نمادهای فرهنگیمان هستیم. ابنسینا در بسیاری از کتابهای غربی بهعنوان دانشمند عرب معرفی شده است. دکتر محرابی با توجه به این شرایط در کتابهای خود توجه خاصی به نقش کشورهای حوزه شرق و بهویژه ایران باستان داشته است. همه ما موظف به حفظ فرهنگ ایران هستیم. امیدواریم بیش از پیش به این موضوع توجه شود.
گزارش تکمیلی این نشست بهزودی منتشر میشود.