علیرضا براهام، نویسنده «قرضدارها ماه را گرفتهاند» کتاب برگزیده مرحله استانی و داوری شده مرحله نهایی هفدهمین جشنواره جوان خوارزمی، در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره محتوای کتاب اظهار کرد: خلاصهای از کتاب «قرضدارها ماه را گرفتهاند» با عنوان «بررسی فرهنگ عامه جیرفت» پیشتر به چاپ رسیده است. در این اثر اشاره شده که کاوشهای باستانشناسی و تاریخی درباره تمدن جیرفت که از کرانههای هریررود آغاز شده بود، تردیدهایی را درباره آغاز تمدن به دنبال داشت.
وی افزود: تمدن کهن هفت هزار ساله این منطقه که ریشه در دانایی مردم این دیار دارد، انگیزه اصلی من در انجام این پژوهش بود که در قالب کتاب «قرضدارها ماه را گرفتهاند» تدوین شده است. ادبیات شفاهی، آداب و رسوم و اعتقادات تاریخ معاصر جیرفت مباحث اصلی این کتاب هستند.
براهام با اشاره به فرایند شکلگیری پژوهش درباره فرهنگ جیرفت گفت: بعد از شناسایی و مطالعه منابع مکتوب مانند آثاری از ذبیحالله صفا، حسین رفعتی و ایرانشناسان غربی درباره تمدن جیرفت، به پژوهشهای میدانی اقدام کردم. درباره ادبیات شفاهی جیرفت کتابهای زیادی پیدا نکردم؛ مهمترین کتاب این حوزه که مطالعه کردم، نوشته منصور علیمرادی، محقق، شاعر، نویسنده، پژوهشگر، روزنامهنگار و نویسنده رمان «تاریک ماه» برنده جایزه بهترین رمان سال ۱۳۹۲ از کتاب سال هفت اقلیم و صاحب کتابی درباره «لیکوها» است. «لیکو» کوتاهترین شعر شفاهی جهان است.
این پژوهشگر ادامه داد: کتابهایی مانند «نمایهای از کاوشهای باستانشناسی شهرستان جیرفت» و «سمبلها» نوشته گرترود جابز و «گذری بر دانش پزشکی ایران زمین» و «شروگ ماه» نوشته منصور علیمرادی، «مجولا» از بازیهای محلی شهرستان جیرفت، نوشته صادق نیکنفس و «تاریخ جیرفت» از ذبیحالله صفا، از دیگر منابع در تدوین کتاب «قرضدارها ماه را گرفتهاند» است.
وی با تأکید بر اهمیت مطالعه در انجام پژوهش اظهار کرد: به نظرم برای انجام پژوهش، مطالعه کتابهایی که ارتباط مستقیم با موضوع دارند کافی نیست و بهعبارتی دیگر در جریان این پژوهش کتابهای تاریخ ادبیات جهان و حتی فرهنگهای مختلف جهان مانند آمریکای لاتین و رمان نیز مطالعه کردم.
براهام نویسنده مجموعه «پروانهها قربانی زیباییاند» درباره گفتوگو با اهالی جیرفت در فرایند تدوین پژوهش گفت: با افرادی که روایتها و قصههایی سینه به سینه و نسل به نسل همراه خود داشتند، مصاحبه کردم. دورگوش ابازاده از جمله این افراد است که با وی درباره قصهها، روایتها و اجنهها مصاحبه انجام دادم. ابازاده هفتادساله، فرهنگ جیرفت را در سینه داشت؛ مردی که بعد از مدت کوتاهی از مصاحبه از دنیا رفت. درگذشت این جیرفتی به من فهماند که مرگ هر پیرمرد و پیرزن در مناطق مختلف ایران، مرگ هزاران قصه و روایت است. منصور علیمرادی در فرایند این پژوهش توصیه میکرد که برای پربارتر شدن کتاب با پیرزنهای جیرفتی مصاحبه کنم.