به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از واحد خبر و اطلاع رسانی بنیاد بین المللی امام رضا(ع)، هشتمین جشنواره بینالمللی انتخاب کتاب سال رضوی با حضور دکتر علی اکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری در امور بینالملل و رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، سید جواد جعفری، مدیرعامل بنیاد بین المللی امام رضا(ع)، واحدی، معاون هماهنگی امور زائران استانداری خراسان رضوی، خلیل منبتی، معاون اماکن متبرکه و امور زائران آستان قدس رضوی، سید جلال حسینی، معاون تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی، محمد هادی زاهدی، رئیس سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و دبیر جشنواره انتخاب کتاب سال رضوی در محل سالن اجتماعات بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی برگزار شد.
دکتر علی اکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری در امور بینالملل، در این مراسم اظهار کرد: حضور حضرت رضا(ع) در ایران نقطه عطف ورود اسلام به ایران است.
وی با اشاره به اینکه ورود اسلام به ایران زمان خلیفه دوم روی داد و از همان زمان اتفاقاتی افتاد که این بخش از جهان اسلام را از سایر نقاط متمایز کرد، گفت: مردم ایران پیش از ورود اسلام به این کشور از لحاظ اختلافات طبقاتی ناعادلانه و رنجهایی که در این زمینه تحمل میکردند، نارضایتیهای بی شماری داشتند که اسلام را به خاطر نجات از این وضعیت نابرابر و رسیدن به وضعیتی متفاوت از گذشته پذیرفتند.
ولایتی ادامه داد: مردم ایران زودتر از هر نقطهای دیگر از دنیا علیه بی عدالتیهای کشورشان نهضتی به نام نهضت سیاه جامگان به پا کردند، اما متاسفانه این نهضت پس از مدتی توسط بنی عباس به انحراف کشیده شد و مامون عباسی با زیرکی امام رضا(ع) را به منطقه خراسان آورد تا با سپردن ولایت عهدی به حضرت علاوه بر اینکه مرکز توجه شیعیان را به پایتخت حکومتی خود جلب کند و به نوعی شیعیان را تحت کنترل خود درآورد، به طرفداران خاندان اهل بیت(ع) نیز نشان دهد که خاندان اهل بیت(ع) به دنبال دنیاپرستی بوده و یکی از اعضای این خاندان ولایت عهدی را پذیرفته است که امام رضا(ع) با هوشمندی این تهدید همه جانبه را به فرصتی همه جانبه تبدیل کردند.
وی با اشاره به اینکه حضور حضرت رضا(ع) در ایران برکات فراوانی را برای این سرزمین به همراه داشته است، افزود: با وجودی که در آن زمان مدینه مرکز جهان اسلام بود اما تشکیل جلسات بحث و گفتگو و مناظره حضرت رضا(ع) با دیگر ادیان در دربار مامون و در منطقه خراسان حضوری بینالمللی امام رضا(ع) را در این منطقه رقم زد و باعث شد تا همه نگاهها و توجهات به این نقطه معطوف شود و قدر وجود حضرت رضا(ع) در این منطقه شناخته شود، به گونهای که مامون ناچار شد بارها اقرار کند که مردی را برتر از علی بن موسی الرضا(ع) بر روی کره زمین سراغ ندارد.
مشاور مقام معظم رهبری در امور بین الملل با بیان اینکه دوران حضرت رضا(ع) نقطه اوج گیری بحثهای فلسفی در دنیا بود به گونهای که در غرب ایران حکمتهای یونانی و اسکندرانی به زبان های مختلف تدریس و تعلیم داده میشد، گفت: با وجودی که طوفان عقاید در ایران و به خصوص در شرق ایران به شدت گسترده بود اما حضرت رضا(ع) به تنهایی در برابر آنها قد علم کردند.
وی با اشاره به این فرمایش حضرت امام صادق(ع) خطاب به امام موسی کاظم(ع) که « یکی از فرزندان تو عالِم آل محمد(ص) خواهد شد»، تصریح کرد: محدودیتهایی که برای خاندان اهل بیت(ع) در مدینه وجود داشت مانع از آن میشد تا بسیاری از حقایق برای مردم بیان شود، در چنین شرایطی حضرت رضا(ع) با تمام حقایق معنوی و معرفتی که در سینه خود ذخیره داشتند، به وسیله دشمن خود از مدینه به مرکز اسلام در مرو منتقل شدند و با اقدامات علمی و عملی خود مهر ختمی بر نهضت نابودی شیعیان اهل بیت(ع) توسط مامون زدند.
ولایتی با اشاره به اینکه حضور امام رضا(ع) موجب شد تا شاخههای دیگر تشیع به خصوص شیعیان زیدی که از زمان یحیی بن زید در خراسان رایج بود به تشیع امامیه تغییر مسیر دهند، گفت: اولین حوزه علمیه در ایران و در خراسان توسط امام رضا(ع) در مسجد جامع مرو ایجاد شد که برخی از شاگردان این حوزه علمیه به دیگر شهرها برای تبلیغ اعزام می شدند و مامون که خطر گسترش تشیع را از این حوزه علمیه به طور جد احساس کرده بود، وسایل و شرایط تعطیلی این حوزه علمیه را به مرور فراهم آورد.
وی ادامه داد: فرصت گسترش تشیع توسط امام رضا(ع) از طریق تربیت شاگردانی از این حوزه علمیه به گونهای بود که نه تنها شیعیان بلکه اهل تسنن نیز بر این امر معترف شدند که حضرت رضا(ع) در نهایت روشنگری و افزایش معرفت مردم نسبت به عقاید بسته اسلام تلاش کردند و شرایط به شیوهای فراهم شد که نقطه و روزنهای برای بنی عباس به عنوان مدعیان پرچمدار خاندان اهل بیت(ع) باقی نماند.
مشاور مقام مظعم رهبری در امور بینالملل با اشاره به فضای ضد شیعی حاکم بر ایران در دوران سلجوقیان گفت: فضای ضد شیعی در دوران حکومت سلجوقیان به گونهای بود که باعث شد کتابخانه شیخ طوسی با دهها هزار جلد کتاب به آتش کشیده شود و شیخ طوسی نجف را مرکز اسلام و مرکز تبلیغات شیعی خود قرار دهد و در این دوران بود که بیش از 200 نفر از سادات و شیعیان به جرم شیعه بودن به دار آویخته شدند.
وی ادامه داد: آفتاب وجودی حضرت ثامن الحجج(ع) به قدری تابناک بود که با وجود شرایط ضد شیعی در آن دوران روز به روز معارف اهل بیت(ع) گسترده شد و حقیقت جاودانه آن حضرت برای همگان چنان واضح و آشکار بود که کسی نمی توانست منکر فضائل و علم آن حضرت شود.
وی تاکید کرد: مردم همیشه به دنبال دین برتر توحیدی بودند و این امر را در وجود اهل بیت(ع) یافتند و حضور سادات پس از امام رضا(ع) در ایران بهانهای برای گسترش تشیع امامیه شد، به گونهای که میتوان گفت قدمت تشیع در ایران به قدمت حضور امام رئوف حضرت علی بن موسی الرضا(ع) است.
ولایتی با اشاره به اینکه رهبر کبیر انقلاب مشهد را پایتخت معنوی جهان اسلام معرفی کردند و مقام معظم رهبری نیز بر این امر تاکید دارند، خاطرنشان کرد: از زمان حضور حضرت رضا(ع) در این دیار پایه های تشیع اثنی عشری در ایران بنا نهاده شد.
در ادامه این مراسم دبیر جشنواره بینالمللی انتخاب کتاب سال رضوی تاریخ و سیره رضوی و کودک و نوجوان و .... را از بخشهای این جشنواره دانست و اظهار کرد: محورهای این جشنواره نیز شامل علوم و معارف رضوی، زیارت، زبانهای خارجی و ترجمه، شعر، داستان و ... بوده است.
محمد هادی زاهدی با اشاره به انتشار فراخوان این جشنواره به دو زبان فارسی و انگلیسی، گفت: علاوه بر ارسال فراخوان جشنواره انتخاب کتاب سال رضوی برای کشورهای جهان اسلام، فراخوان این جشنواره در قالب بیش از 21 هزار ایمیل برای شخصیت های علمی داخل و خارج کشور ارسال شد.
وی از دریافت 348 اثر به زبانهای اردو، فارسی، ترکمنی، انگلیسی، عربی و ... به دبیرخانه این جشنواره گفت: اثار دریافتی توسط 5 گروه داوری، داوری شد.
وی افزود: یکی از برکات وجود امام رضا(ع) در خراسان کتابخانه آستان قدس رضوی است که آثار اندیشمندان در این جا گردآوری شده و بیش از 11 قرن است که آثار موقوفه علما و دانشمندان در این کتابخانه جمع آوری شده است.
زاهدی با اشاره به اینکه عالمان و فرزانگان کتابهای بیشماری از دیرباز تاکنون وقف این کتابخانه کردهاند، تصریح کرد: شیخ بهایی، قاضی نورالله شوشتری، علامه محمد تقی شوشتری، حاج حسین ملک و ... از بزرگانی هستند که کتابخانههای خود را قبل از انقلاب اسلامی در طول هزاره گذشته وقف کتابخانه آستان قدس رضوی کردند.
وی با بیان اینکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی(ره) زمینه ساز جهش بسیار بزرگی را در زمینه کتابخانه آستان قدس رضوی فراهم کردند، گفت: مقام معظم رهبری عنوان بزرگترین واقف کتاب در طول تاریخ آستان قدس رضوی را دارا هستند و در طول سی و چند سال نظام اسلامی، این کتابخانه از کتابخانهای نسبتا کوچک به کتابخانهای بسیار بزرگ تبدیل شده است.
در پایان این مراسم از مجموعه 8 جلدی «زائر رضوی» و «بوی بهشت» (مجموعهای از داستانهای مستند شفایافتگان حضرت رضا(ع)) رونمایی شد.
بنا براین گزارش از دو کتاب «غزال غزل» (شامل ناب ترین سرودههای شاعران آستان حضرت علی بن موسی الرضا(ع)) گردآوری شده توسط سید جمال هادیان طبائی زواره و «مجموعه مقالات ابعاد شخصیت و زندگی حضرت امام رضا(ع)» نوشته دکتر احمد پاکتچی از انتشارات بنیاد بینالمللی امام رضا(ع) در این مراسم مورد تقدیر قرار گرفتند.
همچنین از آیت الله محمدی ری شهری به خاطر تولید دوره چهار جلدی «حکمت نامه رضوی» به زبانهای فارسی و عربی و مرتضی طاهری و محمد کاظم بهنیا به خاطر کتاب «التفسیر المرتضی للامام علی بن موسی الرضا(ع)» به ترتیب در رتبههای اول و دوم در محور علوم و معارف رضوی با رویکرد علمی و پژوهشی تقدیر شد.
در محور زیارت با رویکرد علمی پژوهشی حسن امیرزاده گرو از مشهد با خلق اثر «زیارت و زائران علی بن موسی الرضا(ع) آستان قدس در دوران قاجار» به عنوان رتبه سوم تقدیر شد. هیئت داوران در این محور هیچ یک از شرکت کنندگان را حائز رتبههای اول و دوم ندانست.
در بخش ویژه جشنواره انتخاب کتاب سال رضوی رتبه نخست این بخش به بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به خاطر کتاب جلد اول «دائره المعارف آستان قدس رضوی» به عنوان رتبه نخست و دکتر احمد پاکتچی به خاطر جلد اول «مجموعه مقالات ابعاد شخصیت و زندگی حضرت امام رضا(ع)» به عنوان رتبه دوم تعلق گرفت.
اسماعیل زاده، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کشور ترکمنستان به خاطر تالیف کتاب «امام رضا(ع) به زبان ترکی» در محور زبان های خارجی و ترجمه قابل تقدیر شناخته شد. همچنین آقایان حسینعلی مصطفوی گرو و علیرضا قلی نژاد نیز به ترتیب به خاطر کتابهای «امام رضا(ع) از دیدگاه اهل سنت به زبان روسی» و «حکایت آفتاب به زبان فرانسه» در این محور شایسته تقدیر شناخته شدند.
در محور شعر کتاب «غزال غزل» (ناب ترین سرودههای شاعران آستان حضرت علی بن موسی الرضا(ع)) گردآوری شده توسط سید جمال هادیان طبائی زواره و کتاب «کوچه های خراسان» (مجموعه اشعار در سایه سار آفتاب) گردآوری شده توسط علی اصغر دلیلی صالح، مشترکا رتبه سوم را به خود اختصاص دادند. در این محور هیچ اثری حائز دریافت رتبه های اول و دوم نشد.
سعید تشکری به خاطر کتاب «غریب قریب» از مشهد، مظفر سالاری به خاطر خلق کتاب «مینوی نگاه تو» (مجموعه داستانهای کوتاه براساس زندگی امام رضا(ع) از قم و سید علی شجاعی به خاطر کتاب «به بلندای آن ردا» از تهران به ترتیب رتبههای اول تا سوم محور داستان را به خود اختصاص دادند.
«طعم شیرین زیارت» نوشته ابراهیم اکبرزاده از تهران و «مهربان ترین، قصه زندگی امام رضا(ع)» نوشته مجید ملامحمدی از مشهد به عنوان رتبههای دوم و سوم در محور کودک و نوجوان تقدیر شدند. در این محور هیچ اثری حائز دریافت جایزه رتبه اول نشد.
در بخش کتاب دیجیتال دو کتاب دیجیتال «بهشت را به خانه ات ببر» و «در همسایگی خدا» تولید شده توسط موسسه خدمات مشاورهای جوانان و پژوهشهای اجتماعی استان قدس رضوی و کتاب دیجیتالی «سیره معصومان(ع)» توسط موسسه تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی(نور) شایسته تقدیر شناخته شدند.
محمود دلیری توندری به خاطر خلق اثر پژوهشی «پژوهشی در روایات طبی امام رضا(ع)» و سعیده جلالیان سده به خاطر خلق پایاننامه «تاریخ صندوقها و ضریحهای مرقد امام رضا(ع)» در بخش پایاننامه شایسته تقدیر معرفی شدند.
در بخش شایسته چاپ طبق نظر هیئت داوران هیچ اثری حائز رتبه شناخته نشد.
رتبه نخست بخش ناشر فعال به بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، رتبه دوم به معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی، رتبه سوم به موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث تعلق گرفت. انتشارات کتاب نیستان نیز در این بخش شایسته تقدیر شناخته شد.