به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) علی جنتی، شامگاه شنبه (7 شهریورماه) در برنامه تلویزیونی نگاه یک حضور یافت و همزمان با هفته دولت به تشریح دستاوردها و برنامههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پرداخت.
مجری برنامه زنده نگاه یک در ابتدا از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواستار بیان دستاوردهای این وزارتخانه در دولت یازدهم شد.
جنتی در پاسخ به این پرسش ، اظهار کرد: در طول سه دهه گذشته همه کسانی که مسئولیت وزارت ارشاد را داشتند، با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری گامهایی برای توسعه فرهنگ ایرانی ـ اسلامی برداشتهاند. در طول دو سال گذشته آنچه سرلوحه فعالیتهای فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، رهنمودهای مقام معظم رهبری در حوزههای مختلف بوده است.
وی ادامه داد: بحث تقویت جبهه فرهنگی انقلاب و نیروهای مؤمنی که در این حوزه فعالیت میکنند، از جمله تأکیدات مقام معظم رهبری در دو سال اخیر به شمار میآید که وزارت ارشاد نیز در راستای تحقق آنها گام برداشته است. جبهه فرهنگی انقلاب و نیروهای مؤمن آن، همان نویسندگان، مترجمان، فیلمنامهنویسان، موسیقیدانان و ... هستند؛ اینها عناصری هستند که دل در گرو اسلام دارند بنابراین، وزارت ارشاد میکوشد این عناصر را تقویت کند.
جنتی با اشاره به دیگر دستاوردهای وزارت ارشاد در دولت یازدهم، گفت: این وزارتخانه میکوشد ضمن باز گذاشتن فضا برای همه کسانی که حرفی برای گفتن و نوشتن دارند، در چارچوب قانون گام بردارد؛ چرا که معتقدیم در چنین فضایی است که فرهنگ رشد میکند. به طور مثال از ورود مسائل الحادی، مبتذل جنسی و مسائل مغایر با امنیت ملی در کتابها پیشگیری میکند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به پرسش مجری مبنی بر اینکه «با توجه به اینکه مقام معظم رهبری تأکید فراوانی به مقاومسازی فرهنگی دارند؛ وزارت ارشاد چه تعریفی از مقاومسازی فرهنگی دارد؟» گفت: وزارت ارشاد یک دستگاه حاکمیتی است که برای انتشار کتاب، ساخت فیلم و اجرای موسیقی و ... مجوز صادر میکند؛ در این میان تلاش کردیم که غذای فکری که در اختیار جامعه قرار میگیرد، سالم باشد. به طور مثال در حوزه کتاب، با وجود اینکه حجم بسیار زیادی کتاب چاپ میشوند سعی میکنیم کتابهای سالم و آموزنده و با رویکرد تقویت و تحکم مبانی دینی و اسلامی وارد بازار نشر شوند.
جنتی با بیان این که سال گذشته 72 هزار عنوان کتاب چاپ و منتشر شد که بخش اعظم آنها چاپ نخست بودند، گفت: معتقدیم وزارت ارشاد تنها مسئول فرهنگی کشور نیست بلکه برای مقاوم سازی فرهنگی در کشور باید تمام سازمانها و نهادهای فرهنگی وارد عمل شوند و با یکدیگر همکاری کنند.
مجری برنامه پرسید: «آیا این هماهنگی میان نهادها و سازمانها وجود دارد؟» وزیر ارشاد پاسخ داد: تصور میکنم در دولت یازدهم نسبت به دورههای پیش، هماهنگی بیشتری میان سازمانها ونهادها وجود دارد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اکنون ارتباط خوبی با سازمان تبلیغات اسلامی، شورای فرهنگ عمومی، بنیاد شهید انقلاب اسلامی و ... دارد و همچنین تاکنون با بسیاری از آنها تفاهمنامه همکاری امضا کرده است.
مجری برنامه زنده نگاه یک از وزیر ارشاد خواست تا درباره تولیدات فرهنگی و نوع نگاه ارشاد نسبت به این تولیدات سخن بگوید. وزیر ارشاد نیز در این باره گفت: بنده معتقد به مدیریت فرهنگی هستم؛ در این بین، وزارت ارشاد مجموعههایی دارد که در تمام حوزهها تولیدات را بررسی میکنند، ممیزی می کنند و در صورت لزوم موارد اصلاحی آثار را به نویسندگان، مترجمان و ... اعلام میکنند.
جنتی ادامه داد: همچنین در این وزارتخانه، هیأت نظارت بر چاپ و نشر کتاب وجود دارد که اعضای آن را 21 نفر از شخصیتهای برجسته، شایسته، متخصص و آشنا با مبانی دینی تشکیل دادهاند و به شورای عالی انقلاب فرهنگی معرفی شدهاند.
این مقام مسئول در پاسخ به پرسش مجری برنامه مبنی بر اینکه «با وجود این نظارتها اما همچنان شاهد چاپ و انتشار کتابهایی در بازار نشر هشتیم که با مبانی دینی مغایر هستند؛ در این مورد چه توضیحی دارید؟» گفت: مجوز بخشی از این کتابها در گذشته صادر شده است و بدون تردید این دولت نمیتواند مسئولیت آنها را بر عهده بگیرد. گاهی نیز در همین دوره مجوزها صادر شدهاند و بعد از اینکه کتاب، فیلم و ... تولید شدند، مشاهده میشود که محتوای آنها مغایر با محتوایی است که از زیر ذربین بررسان وزارت ارشاد رد شدهاند؛ در چنین مواردی نویسنده، مترجم، تهیه کننده، کارگردان و ... را اجبار میکنیم تا اصلاحات لازم را انجام دهند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به پرسش مجری برنامه مبنی بر اینکه «با وجود اینکه بر تولیدات و انتشار آثار در وزارت ارشاد نظارت صورت میگیرد اما متأسفانه در بازار نشر شاهد حضور برخی آثاری هستیم که در چارچوب قانون نگاشته نشدهاند و برخیها نیز به صورت قاچاق وارد این بازار شدهاند؛ نظر شما در این مورد چیست؟» گفت: ممکن است برخی از آثار ـ البته تعداد آنها بسیار اندک است ـ از زیر دست ناظران و بررسان وزارت ارشاد در رفته باشد. به طور مثال ما هر ساله با وجود نظارتهای دقیق باز در نمایشگاههای بینالمللی کتاب تهران شاهد عرضه تعداد اندکی از این کتابها هستیم.
وی ادامه داد: امسال در نمایشگاه کتاب تهران 460 هزار عنوان کتاب عرضه شد که 160 هزار عنوان در بخش خارجی و 300 عنوان در بخش داخلی بودند، تصور نمیکنم بیش از 50 عنوان کتاب در این نمایشگاه بود که نقد بر آنها وارد شد و ما مجبور شدیم آنها را از نمایشگاه جمعآوری کنیم.
جنتی توضیح داد: از طرفی دیگر، با توجه به ارتباطات گستردهای که اکنون وجود دارد، برخی از این کتابها در داخل کشور به صورت قاچاق و زیرزمینی چاپ میشوند. برخی دیگر نیز از خارج از کشور به صورت غیرقانونی وارد میشوند که البته تعدادشان چندان زیاد نیست. در هر صورت این یک واقعیت است و باید بپذیریم که مرزها را نمیتوانند به طور کامل کنترل کنند.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به این پرسش که «وزارت ارشاد برای پیشگیری وقوع چنین رویدادهای ناگواری چه کرده است؟» گفت: در آغاز دولت یازدهم در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ستاد صیانت و حمایت از تولیدات مختلف شکل گرفت. همچنین اتحادیه ناشران به کمک ارشاد سعی میکنند این اتفاقهای ناگوار رُخ ندهد اما به نظر میآید بنا به دلایل مطرح شده، این امکان وجود ندارد وقوع این رویدادهای ناخوشایند به صفر برسد.
وی در پاسخ به این پرسش که «در ابتدای ورودتان به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بحث ممیزی بعد از انتشار کتاب را مطرح کردید؛ آیا همچنان به این موضوع اعتقاد دارید؟» گفت: در ابتدای ورودم به ارشاد، معتقد بودم برای اینکه تسهیلات بیشتری ایجاد شود و ناشران در صف تأیید آثارشان توسط ناظران ارشاد قرار نگیرند، خودشان به دلیل آشنایی با قوانین جامعه و نشر، پیش از انتشار آثارشان آنها را ارزیابی کنند و بررسان وزارت ارشاد بعد از چاپ، آنها را بررسی کند و اگر مشکلی داشتند اصلاحات را به ناشران متذکر شوند. اما ناشران خودشان این طرح را نپذیرفتند. بنابراین، اکنون همچون گذشته فرآیند بررسی و پاسخ در هر دو مرحله (پیش از چاپ و بعد از چاپ) توسط ارشاد صورت میگیرد. همچنین در دولت یازدهم سرعت صدور مجوزها افزایش یافته است بهگونهای که زمان صدور مجوزها به 15 روز یا حداکثر به دو ماه کاهش یافته است.