| دکتر علی یزدی‌نژاد، مدیر مسئول انتشارات «میر‌‌ماه» در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به مناسبت زاد‌روز زکریای رازی و روز دارو‌ساز درباره وضعیت کیفی و کمی کتابهای داروسازی اظهار کرد: در حال حاضر نشر مستقلی در حوزه داروسازی نداریم و کتابهای داروسازی در انتشارات علوم پزشکی منتشر میشوند. بی‌توجهی به کتابهای طب کهن در تألیف منابع داروسازی وی با اشاره به استفاده از متون طب کهن در حوزه تولید منابع داروسازی افزود: مؤلفان از متون طب کهن در تألیف کتابهای تخصصی این حوزه استفاده نمی‌کنند و بیشتر کتابهای داروسازی ترجمه‌اند. اغلب این ترجمه‌ها نیز برای تأمین منابع دانشگاهی تولید میشوند و عامه مردم در ردیف مخاطبان کتابهای داروسازی قرار ندارند چراکه کتابی برای افزایش اطلاعات عمومی تولید نمی‌شود. شاید کتابهایی که برای این گروه مخاطب تولید می‌شود به‌سختی به یکصد عنوان برسد. یزدی‌نژاد، درباره ارزیابی نقش ناشران و دانشگاهیان در تولید کتابهای عمومی و تخصصی داروسازی گفت: به‌عنوان کسی که در هر دو بخش یعنی نشر و طبابت فعالیت می‌‌کنم معتقدم که ناشران با توجه به تقاضای دانشگاه به سرمایه‌گذاری در حوزه نشر اقدام می‌کنند و متاسفانه دانشگاه در این حوزه فعالیت قابل‌توجهی ندارد. زوال نقش انتشارات دانشگاهی وی با اشاره به فرایند چاپ کتاب در دانشگاه‌ها ادامه داد: بسیاری از دانشگاهیان مؤلف، بعد از دریافت تأیید داوری علمی برای انتشار کتابشان به ناشران خصوصی مراجعه می‌کنند. این کتاب‌ها با شمارگان اندک 50 نسخه منتشر می‌شود تا امتیازی برای ارتقای درجه علمی باشد. کتابهایی که شاید هیچگاه به دست دانشجو نرسد. دانشگاه به دلایل متعددی مانند مشکلات مالی به انتشار کتاب اقدام نمی‌کنند. مقایسه میزان فعالیت بخش انتشارات دانشگاههای بزرگ بین دو دهه 60 تا 70 با 80 تا 90 به‌خوبی نشان می‌دهد نشر دانشگاهی ما کاهش قابل توجهی داشته است. این ناشر حوزه علوم پزشکی اظهار کرد: فرهنگستان علوم پزشکی در دوره‌ای 600 تا 700 نسخه نشریه تخصصی به زبان انگلیسی منتشر و حتی به خارج از کشور نیز ارسال می‌کرد این در حالی است که آخرین شماره نشریه تخصصی و الکترونیکی «طب و تزکیه» وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، مربوط به بهار سال 93 است. کسب رتبه علمی هدف اصلی تولید محتوای مکتوب یزدی‌نژاد افزود: بسیاری از نتایج تحقیقات حوزه داروسازی در آزمایشگاه‌ها باقی می‌ماند و به‌صورت مکتوب منتشر نمی‌شود و در اختیار مخاطبان قرار نمی‌گیرد. پژوهشگران تنها به انتشار این نتایج در نشریات بین‌المللی و دریافت امتیاز علمی اکتفا می‌کنند. بنابراین اگر از یک دانشجوی داروسازی نام پنج عنوان کتاب کهن این حوزه را بپرسید نمی‌داند. وی با انتقاد از نحوه عملکرد برخی استادان در نظام آموزش عالی گفت: متأسفانه برخی دانشجویان رشته داروسازی فکر پزشکی ندارد و مدرس نیز گاهی به ارائه جزوه کلاسی بسنده می‌کند. از سوی دیگر دانشگاه‌ها نیز به دلیل مشکلات مالی قادر به تأمین منابع کتابخانه‌های خود نیستند البته در بسیاری از مواقع علی‌رغم ادعای کمبود بودجه شاهد هزینه‌های گزاف در موارد غیرضروری هستیم. 100 هزار دانشجو و شمارگان 5000 نسخه‌ای کتاب! یزدی‌نژاد با اشاره به‌عنوان برخی کتابهای مهم در حوزه داروسازی ادامه داد: کتابهای مرجع این حوزه که برای دانشجویان رشته داروسازی ضروری اعلام‌شده کتاب «کاتزونگ» است. کتابی که باوجود بیش از 100 هزار دانشجوی رشته داروسازی با شمارگان 5000 نسخه منتشر می‌شود. لزوم توجه به به‌روز رسانی محتوای منابع طب کهن مدیرمسئول انتشارات «میر ماه» درباره لزوم توجه به منابع طب کهن اظهار کرد: از جمله وظایف دانشگاهیان داروسازی احیای منابع طب کهن است، به‌عبارتی‌دیگر نکات مهم این منابع باید شناسایی و استخراج شود. کتاب «قانون» ابن‌سینا بعد از یک هزار سال و بعد از ترجمه به بیشتر زبان‌‌های زنده دنیا از سوی مرحوم دکتر شرفکندی، به‌عنوان استاد حوزه ادبیات، به فارسی ترجمه شد. با توجه به تخصص دکتر شرفکندی، ایرادهایی نیز به این ترجمه وارد شده است. یزدی‌نژاد افزود: بخشی از این کتاب به موضوع دارو‌ها اختصاص دارد. برای استفاده بیشتر و دقیق‌تر از این اطلاعات، نیازمند تشکیل یک گروه از سوی نهادی تخصصی هستیم. گروهی که می‌تواند از سوی فرهنگستان علوم یا دانشکده‌های داروسازی تشکیل شود. وی با اشاره به کاربرد منابع طب کهن برای دانشجویان رشته داروسازی گفت: کتابهای طب کهن مانند قانون ابن‌سینا و رازی فقط برای مطالعه و بررسی مناسب است به‌عبارتی‌دیگر برای استفاده کاربردی، استخراج محتواهای اثبات‌شده این کتاب‌ها ضروری است. همه محتوای کتابهایی مانند «قرابادین» که در دوره قاجار در مدرسه طب دارالفنون تدریس می‌شد، غلط نیست برخی مباحث علمی آن باید به‌روزرسانی و مطرح شود. یزدی‌نژاد درباره مهم‌ترین فایده به‌روزرسانی محتوای کتابهای طب کهن ایرانی ادامه داد: با روزآمد کردن این کتاب‌ها می‌توان امید‌وار بود که مردم برای معالجه به نسخه عطاری‌ها اعتماد نکنند. نسخه‌‌هایی که براساس بی‌ضرر بودن گیاهان دارویی تجویز می‌شود؛ درحالی‌که اعتقادی کاملاً اشتباه و غیرواقعی است. |  |
↧
ضرورت تشکیل گروه تخصصی برای احیای کتابهای طب کهن ایرانی/ 100 هزار دانشجوی داروسازی و شمارگان پایین کتاب
↧